Энэхүү нийтлэлд “Сөрөг энергитэй хүмүүс” хэмээн нэрлэгдэж буй хүмүүс үргэлж стрессд автдаг, түүнийгээ нүдэнд харагдсан хүн бүрд, хаа хамаагүй газар гаргадаг, бодлогогүй төрлийн хүмүүсийн тухай гэж ойлгож болно. Зарим нь өөрсдийгөө бусдад төвөг удаж, хямрааж байгаагаа мэддэг ч үгүй байхад зарим нь эмх замбараагүй байдал үүсгэж, бусдыг бухимдуулж чадсанаасаа сэтгэлийн таашаал авдаг. Хамгийн энгийнээр хэлбэл […]

Эдийн засагч Р.Шинэгэрэл Манай улсад нэг гаж үзэгдэл гараад удаж байна, бүр нийгмийн өвчин болчихжээ. Мэддэг чаддаг зүйлээ ярьдаг хүн цөөрч, мэддэггүй зүйлээ мэддэг мэт ярьж, мэдэмхийрэх хүмүүс маш их болжээ. Мэдээллийг огт шүүдэггүй, шууд л цааш нь дэвэргэдэг гэсэн үг. Бүр доторх агуулгыг нь уншилгүй гарчгаар нь дүгнэдэг нь ч олон болчихжээ. Ёстой л […]

1990 оноос хойш төрсөн залууст гурван давуу тал байна 1. Тэд социализм болоод ямар нэгэн “…измын” суртал хордоогүй болохоор сэтгэлгээ нь арай цэвэр 2. Тэд мэдээ орсон цагаасаа интернэт хэмээх хязгааргүй ертѳнцѳѳс мэдээлэл авч эхэлсэн болохоор багаасаа сэтгэлгээ нь задарсан 3. Тэр давуу талаараа тэд ѳѳртѳѳ маш итгэлтэй. Тэдэнд гадаад хүнээс ѳѳрийгѳѳ дутуу гэж огт […]

Нойрны эм нь дэлхий дахинд хамгийн түгээмэл хэрэглэгдэж буй эмүүдийн нэг. Тэдгээрийг үнэндээ бүхий л төрлийн сэтгэцийн эрүүл мэндийн асуудалд ялангуяа нойрны асуудал, сэтгэл зовинолд хэрэглэдэг. Согтууруулах ундааны нэгэн адилаар нойрны эм хараамал үүсгэдэг бөгөөд ийм болсон тохиолдолд тухайн хүн тогтмол нойрны эм уухгүй л бол унтаж амарч чадахгүй болно. Хэрэв эмээ уухгүй л бол […]

Сэтгэл гэж юу вэ? Сэтгэл бол агшнаас агшинд үргэлж өөрчлөгдөж байдаг, “ямар нэг зүйл”-ийг туулж мэдрэх бие даасан, субъектив мэдрэмж юм. “Сэтгэл” гэдэг ойлголт нь (англ. mind) тайлбарлахад хэцүү ойлголт бөгөөд өөр өөр хэлэнд түүнийг харилцан адилгүй тайлбарлана. Бурханы шашинд хэрэглэгддэг сэтгэл гэдэг санскрит үг нь чита гэдэг үг байх бөгөөд энэ нь маш өргөн утгатай. Үүнд мэдрэхүй, […]

Олон ээжүүд хүүхдийнхээ дархлалыг яаж дэмжих вэ?  Ямар эм өгөх вэ?  гэж асуудаг.  Хүүхэд өвчин ороомтгой байх нь дархлаа буюу биеийн эсэргүүцэх чадвар муудсантай холбоотой байдаг. Тэгвэл та хүүхдээ дархлаа сайтай, хүн болгож өсгөхийн тулд эмээр бус байгалийн аргаар чийрэгжүүлж эхлэх хэрэгтэй. Хүүхдийг чийрэгжүүлэхэд шаардлагатай 5 АРГЫГ танилцуулж байна. Та бага насны хүүхэдтэй бол туршаад үзээрэй. 1. […]

Хоёр жил орчмын өмнө ажил хэргийн шугамаар танилцсан залуугаас үүдэж цахим дарамтад өртөн ажил, амьдралын хар бараан дурсамжтай үлдсэн нэгэн бүсгүйд тохиолдсон явдлын талаар энд дэлгэрэнгүй өгүүлэх юм. Цахим дарамт магадгүй танд ч, таны ойр дотны хэн нэгэнд тохиолдох эрсдэл болзошгүй тул мэдээлэл, сэрэмж өгөхөөр эзнийх нь зөвшөөрөлтэй нийтэлж байна. Лиценз авах иргэдэд үйлчлэх нь […]

Гэр бүлийн хүрээнд хүчирхийлэл элбэг байдаг. Бие махбодийн хүчирхийлэл ил тод байдаг бол сэтгэл зүйн хүчирхийлэл далд байдаг бөгөөд ихэнх тохиолдолд хүчирхийлэлд өртөгч нь өөрөө ч мэдэхгүй байдаг. Ийм харилцааны үед хохирогч зорилго, хүсэл мөрөөдөл, өөртөө итгэх итгэл бүхнээ гээж үргэлж өөртөө сэтгэл дундуур гоочилж амьдардаг. Хайртай хүндээ байнга гоочлуулж доромжлуулснаар тэд жирийн хүн шиг […]

Ж.МӨНХЗУЛ  Даннинг -Крюгерийн эффект гэж сонсож байсан уу?. Энэ бол мэдлэгээр хамгийн сул хүн өөрийгөө хамгийн ухаалаг гэж дүгнэдэг тухай юм. 1999 онд судлаач Дэвид Даннинг, Жастин Крюгер нар энэхүү шинжлэх ухааны ойлголтыг судалгаанд тулгуурлан нэвтрүүлсэн ба тэдний дүгнэснээр “Энэ төрлийн хүмүүс аливаа зүйлд үргэлж эндүү ташаа дүгнэлт, буруу сонголт хийдгээр зогсохгүй тэдний мэдлэггүй байдал […]