Үндэсний их баяр наадамд хурдан морьд 6 насны ангиллаар уралдах ба унаачид /унаач / нь 7-12 насны хүүхдүүд байдаг. 2006 оноос Үндэсний их баяр наадмын хурдан морины уралдааныг “Хүй долоон худаг” хэмээх Төв аймгийн Аргалант сумын нутагт уралдуулж эхэлсэн. Хурдан морины уралдаанд морьд насны ангиллаараа нь дараах зайнд уралдана. Азарга 22-24 км Их нас 24-26 […]

1958-2022 он хүртэл Үндэсний сурын харвааны жил бүрийн эмэгтэй мэргэн харваачдыг танилцуулж байна. 1958 он: Улсын мэргэн Оюунханд 10 оноо 1959 он: Улсын мэргэн Цэрэнбадам 14 оноо 1960 он: Улсын мэргэн С.Норжмаа 12 оноо 1961 он: Улсын мэргэн Хоролгарав 1962 он: Улсын мэргэн Ханджамц 1963 он: Улсын мэргэн С.Долгормаа 11 оноо 1964 он: Даян мэргэн […]

1921-2020 он хүртэлх Үндэсний сурын харвааны жил бүрийн эрэгтэй мэргэн харваачдыг танилцуулж байна. 1921 он: Улсын мэргэн Д.Сүхбаатар 20 оноо 1922 он: Улсын даян мэргэн Д.Сүхбаатар 20 оноо 1926 он: Улсын мэргэн Уламбаяр 1929 он: Улсын мэргэн Баяр 1932 он: Даян мэргэн Баяр 1933 он: Улсын мэргэн Г.Бумбацэнд 17 оноо 1934 он: Б.Дорж 19 оноо […]

Монголчууд эрт дээр үеэс морийг шүтэж ирсэн. Наадам дөхсөн энэ өдрүүдэд хурдан морьдын уяа сойлго жигдэрч унаач хүүхдүүдийн сэтгэл гэгэлзээд сайхан байна. Хөдөө нутагт малын бэлчээрт хэн нэгэн бодол болон сууж буй гэхээс сайхан санагдана. Одоо адууны хурд Сүхбаатар, Дорноговь, Хэнтий гээд зүүн аймаг руу чиглэж, тэндэхийн захын даагыг л таван саяар үнэлэх нь энгийн […]

Хорьдугаар зууны 18 дугаар он. Дээрээс халуун нар дулаан илчээрээ төөнөж, зах хязгааргүй тал нутгаар аварга заан, арслан, барс, цөөвөр чоно, одос үхэр, ирвэсийн сүрэг бэлчиж, нэг нь нөгөөгөө ангуучлан, байгалийн жам ёсыг өчүүхэн ч үл гажуудуулна. Алиа сармагчингууд модноос модонд дүүлж, балар ширэнгэ гүн нойронд автана. Хар тив анир чимээгүй… Өрнө дахины колоничлолд он […]

Чингис, Өгэдэй, Гүюг, Мөнх, Аригбөх нарын таван их хааны тамгыг Түүхийн ухааны доктор Б.Нямаагийн зөвлөснөөр МУЭ-ийн шагналт зураач Б.Төмөрбаатар тэргүүтэй зураач, барималч, дархчууд урлахдаа Монголын археологийн түүхэнд олдсон хосгүй үнэт дурсгалуудаар тойруулан чимсэн байна. Тухайлбал, Чингис хааны тамгыг Архангай аймгийн Өндөр-Улаан сумын нутаг дахь Гол мод II дурсгалт газрын Хүннүгийн хааны 1 дүгээр булшнаас илэрч […]

Монголын мийн овгийнхноос биеийн хэмжээгээр ирвэсний дараа орно. Шилүүсийн төрөлд мийнхэн овгийн дөрвөн дунд зэргийн биетэй зүйл багтана. Зарим эрдэмтэд тэднийг Felis төрөлд багтаадаг байна. Багийн нэр: Carnivora – Мах идэштэн Овгийн нэр: Felidae – Мийнхэн Тархац, байршил нутаг: Монгол оронд өргөн тархсан боловч тархалт нь жигд бус. Ихэнхдээ Хөвсгөлийн тайгын бүсэд тархсан. Ялангуяа Дархад, […]

Шведийн Стокгольм хотноо “Сар руу ширтэн суугаа хүү” буюу “Төмөр хүү”-гийн хөшөө бий. Энэ хөшөөг 1954 онд бүтээжээ. Өвдөгөө тэврээд тэнгэр ширтэн суух энэ хүүгийн төмөр хөшөө Стокхольмийн “Хуучин хот” буюу “Gamla stan”-нд байрладаг. Уран барималч Лисс Эрикссоны урласан 15 см-ийн өндөртэй Шведийн хамгийн жижиг энэ хөшөөг 1967 онд энэ газарт байршуулсан аж. Ингэхдээ Лиссийн […]

1895 онд Луис, Люмер гэгч залуус анхлан бодит байдлыг хальсан дээр буулгаж, хүмүүсийн амьдрал, сэтгэл хөдлөл, зовлон жаргал, инээд гунигийг дэлхий дахинд нээж өгөв. Энэхүү нээлт, техникийн дэвшил нь тэр даруйдаа л аугаа их урлагийн бас нэгэн цоо шинэхэн салбарыг бий болгож, хүмүүс түүнийг кино хэмээн нэрийдэв. Түүгээр ч баршгүй урд өмнө нь зөвхөн драм […]

Айраг гэдэг. Ай, мөн ч сайхаан. Шунхан үүрийн улаан туяа бүгээ татуулан тунарахад бүхий л амьтдын дотроос хамгийн түрүүнд шувууд сэрж жиргэж эхэлдэгсэн. Үүр дөнгөж тэмдэгрэн шувууд жиргэж эхлэх үест босч адуундаа мордоно. Адуунд явахаасаа өмнө том ширэн хөхүүртэй айрагнаасаа хэд сайхан бүлж байгаад үндсэн хуланд ховоодон хийж босоогоороо залгилчахаад, зуны өглөөний цэнгэг тунгалаг агаарыг […]