COVID-19 халдварт цар тахал эхлэхээс өмнө болон цар тахлын үед манай улсын иргэд өөрсдийн хувийн тээврийн хэрэгслээр ЕАЭЗХ-ийн гишүүн улс (ОХУ, БНКазУ, БНБеларусь Улс, БНАрмени Улс, БНКиргиз Улс) орнууд руу олноор зорчсон ба цар тахлын улмаас тухайн зорчсон улс орнуудад үлдэх, улмаар хувийн зориулалттай тээврийн хэрэгслээ холбогдох хууль тогтоомжид заасан хугацаанд багтаан ЕАЭЗХ-ийн гаалийн нутаг дэвсгэрээс гаргаагүйн улмаас эдүгээ гаалийн өндөр төлбөр, хураамж төлөх, захиргааны зөрчлийн торгууль орох, цаашлаад хувийн тээврийн хэрэгслээ хураалгах эрсдэлд орж байгаа юм.
Үүсэж буй нөхцөл байдлыг тодруулбал:
Евразийн эдийн засгийн холбооны Гаалийн хуулийн 264 дугаар зүйлд заасны дагуу гадаадын иргэд хувийн зориулалттай тээврийн хэрэгслээ ЕАЭЗХ-ийн гишүүн орнуудын нутаг дэвсгэрт нэг хүртэлх жилийн хугацаанд гаалийн татваргүйгээр оруулж болох ба гаалийн мэдүүлэгт зөвшөөрөгдсөн хугацаа дуусгавар болохоос өмнө тухайн тээврийн хэрэгслийг ЕАЭЗХ-ийн гаалийн нутаг дэвсгэрээс буцаан гаргах үүрэгтэй.
Евразийн Эдийн Засгийн Комиссын Сайд нарын Зөвлөлийн 2020 оны 4 дүгээр сарын 29-ний өдрийн №47, 2020 оны 9 дүгээр сарын 11-ний өдрийн №79, 2021 оны 4 дүгээр сарын 5-ны өдрийн №79 дүгээр тус тус шийдвэрээр COVID-19 халдварт цар тахлын улмаас тээврийн хэрэгслээ цаг хугацаанд нь гаргаж чадаагүй тохиолдолд тээврийн хэрэгслийн гаалийн төлбөр, хураамжаас чөлөөлөгдөх хугацааг 2020 оны 3 дугаар сарын 1-ний өдрөөс 2021 оны 9 дүгээр сарын 30-ны өдрийг дуустал хугацаанд сунгасан байсан бөгөөд энэхүү сунгалт цааш хийгдэхгүй болж, гадаадын иргэд тээврийн хэрэгслийн гаалийн төлбөр заавал төлөх, эсхүл тухайн тээврийн хэрэгслийг ЕАЭЗХ-ийн гаалийн нутаг дэвсгэрээс буцаан гаргах ёстой болсон.
ЕАЭЗХ-ийн гаалийн нутаг дэвсгэрт байх зөвшөөрөгдөх хугацаа дууссанаас хойш 6 сарын дотор тээврийн хэрэгслийн гаалийн мэдүүлэг бөглөн буцаан авч гарах тохиолдолд гаалийн төлбөр, хураамж төлөх шаардлагагүй ба харин энэхүү хугацааг хэтрүүлсэн тохиолдолд тээврийн хэрэгслийн гаалийн татвар, хураамж төлөхөөс гадна ОХУ-ын Захиргааны зөрчлийн тухай хуулийн 16.18 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасан шийтгэлийг эдэлнэ.
Өөрөөр хэлбэл иргэд 2022 оны 3 дугаар сарын 30-ны өдрөөс өмнө тээврийн хэрэгсэлдээ гаалийн мэдүүлэг мэдүүлэн ЕАЭЗХ-ний гаалийн нутаг дэвсгэрээс авч гараагүй тохиолдолд гаалийн төлбөр, 1500-2500 рублийн захиргааны торгууль төлөхөөс гадна тухайн тээврийн хэрэгслээ хураалгуулж ОХУ-ын орлого болгуулах эрсдэлд орохоор байгааг ОХУ-ын Гаалийн байгууллагаас анхааруулж байна.
Цар тахал эхлэхээс өмнө болон цар тахлын үед хувийн тээврийн хэрэгслээр ОХУ болон ЕАЭЗХ-ийн гишүүн бусад улс орнууд руу нэвтэрч буцаж гараагүй иргэдэд 2022 оны 3 дугаар сарын 30-ны өдрөөс өмнө гаалийн мэдүүлэг бөглөн нэн даруй буцаж гарах шаардлагатайг анхааруулж байна.
Ингэснээр иргэд ОХУ-ын захиргааны зөрчилд холбогдох, гаалийн өндөр төлбөр, хураамж, захиргааны торгууль төлөх, хамгийн чухал нь хувийн тээврийн хэрэгслээ хураалгах эрсдлээс урьдчилан сэргийлэх юм.
