Хүүхдийн хүчирхийллийн асуудал энэ өдрүүдэд хөндөгдөж байна. Үүнтэй холбоотойгоор үндэсний цөөнх казахуудын амьдардаг Баян-Өлгий аймагт оршин сууж буй монгол хүүхдүүд хүчирхийлэлд өртөж байгаа мэдээллийг олны анхаарлын төвд оруулах нь зөв болов уу.
Баян-Өлгий аймаг 100727 хүн амтай. Хүн амын бүтцийн хувьд өөрийн гэсэн онцлогтой. Нийт хүн амынх нь 93 хувь нь үндэстний цөөнхийн нэг томоохон бүлэг болох казахууд. Үлдсэн долоон хувийг дөрвөд, урианхай, тува, халх зэрэг ястан эзэлдэг.
Гэвч Баян-Өлгий аймагт аж төрж буй халх, дөрвөд, урианхай зэрэг ястаны хүүхдүүдийн эх хэл, төрийн албан ёсны хэлээр сурч боловсрох эрх ноцтой зөрчигддөг болсоор уджээ. Хүний эрхийн Үндэсний Комисс нь Нэгдсэн Үндэстний Байгууллагын Хүүхдийн сангийн дэмжлэгээр “Бүх нийт боловсролын төлөө!” Иргэний нийгмийн үндэсний эвсэлтэй хамтран 2016 онд Баян-Өлгий аймаг дахь хэлний цөөнх хүүхдийн сурч боловсрох эрхийн хэрэгжилтэд судалгаа хийсэн байна.
Энэ судалгаанд тус аймгийн Өлгий, Булган, Буянт, Цэнгэл, Алтанцөгц гэсэн таван сумыг хамруулж, 9-18 насны 301 сурагч болон 169 эцэг эх, асран хамгаалагч, 85 багш, 11 боловсролын асуудал эрхэлсэн мэргэжилтэн, удирдах албан тушаалтан, нийт 693 хүнийг хамруулжээ.
Судалгаанд оролцсон Өлгий сумын монгол хүүхэд “Манай ангид математик ордог казах багш бид нартай монголоор их тааруухан ярьдаг, харин казах суралцагчидтай казахаараа ярьдаг. Казах суралцагчид ойлгоогүй зүйлээ лавлавал казахаараа тайлбарлаж өгдөг ч, монгол суралцагчид лавлавал асуултад хариулдаггүй” хэмээн ярьсан байна.
Хүний эрхийн үндэсний комисс Баян-Өлгий аймгийн хувьд төрийн албан ёсны хэлээр сургалт чанартай явагдахгүй, хэлний цөөнх хүүхэд зонхилох бүлгийн хэлийг мэдэхгүйн улмаас ангийнхан, үе тэнгийнхэнтэйгээ харилцахад бэрхшээл учрах, хичээлийн заавраа бүрэн ойлгохгүй учир бусдаас сурлагаар хоцрох, үе тэнгийнхэн хоорондоо бие биенээ үндэс угсаа, хэлээр ялгаварлан гадуурхах хандлага түгээмэл байна. Мөн хичээлээс гадуурх секц, дугуйланд явдаг болон явах хүсэлтэй суралцагчдын тухайд угсаа гарлаар гадуурхдаг хүүхдүүдээс айх, тэдэнтэй тааралдахгүй байхыг хичээх зэргээр дугуйлан, секцээ таслах, орхиход хүрч байна.
Мөн зонхилох бүлгийн хүүхдүүдтэй хамт дотуур байранд амьдарч байгаа хэлний цөөнх суралцагчийн хувьд анги дэвших тусам сургуулийн багш, ажилтан, үе тэнгийнхний зүгээс ялгаварлан гадуурхах, зодох, шийтгэх, дээрэлхэх үзэгдэл улам нэмэгддэг. Судалгаанд хамрагдсан нийт багш, сурагчдаас сургууль дээр хүчирхийлэл, ялгаварлан гадуурхалт байгаа эсэхийг тодруулахад тэд “ямар нэг байдлаар байдаг” гэсэн хариулт өгсөн. Түүнчлэн хүчирхийлэл, ялгаварлан гадуурхалтад хэлний цөөнх сурагчид илүү өртөж байгааг асуулга болон ярилцлагаар цуглуулсан баримт нотолж байна гэж үзсэн байна.
Баян-Өлгий аймгийн Иргэдийн төлөөлөгчдийн хурлын 2014 оны 51 дүгээр тогтоолоор “Хос хэлээр сургалт явуулдаг сургуулийн сургалтын талаар баримтлах аймгийн бодлого, чиглэл”-ийг баталж, хичээлийн агуулгыг дараах байдлаар хүргэхээр төлөвлөжээ.
Хэдийгээр тус аймаг сургалтыг хос хэлээр явуулж байгаа ч багш нарын болон бусад казах суралцагчдын монгол хэлний мэдлэг тааруу байгаагаас болж хичээл заах үед зааварчилгааг эх хэл буюу зонхилох бүлгийн хэлээр ярихыг илүүд үздэг, сургалтын хөтөлбөр, хичээлийн агуулгаа суралцагчийн хэрэгцээтэй уялдуулан анхаардаггүй, багшийн зүгээс өөрт амар хялбар арга замыг сонгодог, казах хэлтэй бусад хүүхэд хичээлд оролцохдоо казах хэлээр ярих зэргээс болж монгол хэлтэй суралцагч хичээлээ ойлгохгүй үлдэх, тэдний суралцах идэвх, сурлагын амжилт буурах зэрэг нөхцөл байдал үүсдэг байна.
Үүнээс гадна судалгаанд хамрагдсан зорилтот бүлгийн 10 суралцагч тутмын 6 нь өөр үндэс угсаа, хэлний ялгаанаас болж сургууль дээрээ ямар нэгэн байдлаар хүчирхийлэлд өртөж байсан бол, бусад 4 суралцагч нь хүчирхийлэлд өртөж байгаагүй гэж хариулжээ. Түүнчлэн зорилтот бүлгийн суралцагчид хүчирхийлэлд байнга (10.3 хувь) болон ихэвчлэн (10.9 хувь) өртдөг гэсэн давтамж нь хяналтын бүлгийн суралцагчдын хүчирхийлэлд байнга (3.3 хувь) болон ихэвчлэн (1.3 хувь) өртдөг давтамжтай харьцуулахад өндөр байна. Анги дэвших тусам хүчирхийлэлд өртөх давтамж хяналтын бүлгийн хувьд буурч, зорилтот бүлгийн хувьд нэмэгдсэн үзүүлэлттэй гарчээ.
Тус аймагт казах хүүхдүүдээс илүү казах багш нар биднийг ялгаварлан гадуурхах нь их байдаг. Жишээ нь казах, монгол 2 хүүхэд муудалцаж маргалдлаа гэхэд хэнийх нь буруу байх нь хамаагүй, үргэлж л монгол хүүхдийн буруу болж таардаг. Багш нар, сургуулийн удирдлагууд яаж ийж байгаад л монгол хүүхдийн буруу болгочихдог тохиолдол олон гардаг байна.
Аймгийн хэмжээнд ерөнхий боловсролын 43 сургуулийн ердөө хоёр нь монгол хэлээр, нэг нь монгол, англи, турк хэлээр, нэг сургууль тува, монгол хэлээр, 33 сургууль казах хэлээр сургалт явуулдаг байна.
Эх сурвалж: МОНГОЛ УЛСЫН ХҮНИЙ ЭРХИЙН ҮНДЭСНИЙ КОМИССЫН ТАЙЛАН
120 comments
БОЛЬЁ ОО
ерөнхий боловсролыг зөвхөн монгол хэл дээр явуулах ёстой
Тийм
Зөвхөн монгол хэл дээр
Muuhai humuus uimaa bid hotod surch bgaa Kazak huuhduudtei tegj hariltsdaggyu shdee
namaig oyutan bh ali deer vesl kazakud hoorondo kazakar yridag bsanwhde ter ved anhaardag hvn bsiimu ilam damjirsan bnlda
Даварцийн Казакстанлуугаа явмаар юм
alaltsyaa baildii kazakuudtai bur kazakstan ulstai ni dain zarlaj aguu ezen bogd chingis haaniihaa ur sad gedegee haruulii gevel alavaa kkk muusain kazakuud mugaa medehgui bas chingis haaniig uuriinhuu uvug deedes gej hutsaad baidag yum teriig bodohoor tedniig uruvduud baidag yum uursduu arhichin archaagui aavtai huuhed hunii mundag aaviig uurnhuu aav gej yariad muruuduud yavj baigaa yum shig sangdaad baidag yum argaguidee kazak gej ard tumend tuuh baihgui tiim ard tumen uls oron baisan ch yumuu tedend tuuh baisan ch dandaa end tend darluulj ezlegdej kolonchlogdoj baisan gesen tuuh l harna ted bol dood garaltai humuus
er ni dain zarlawal chi uuruu hamgiin tvrvvnd nuugdah bhdaa aimhai pizda bitgii svrjigneed bai
tedend aguu ih tvvh bii. mongoloos ilvvv gazar nutagtai. mongoloos ilvv hurdatstai hugjsun oron. ts nar vmhii mongol chvv . nam nam namaas uur yu ch mdehku usan tolgoi barag gajig bai
salaavch bayartsogtiigoo bayan ulgii aimagruu tomiloltoor yavuulii manaihaan zasag darga zamiin tsagdaa surguuliin bagsh nartai ni neg uulzuulaad irvel ch neg tiish ni buh asuudliig shiidchij chadah bailgui tsaadah chin hahahhahaaa
Novsh ymaa ene tor gej bnuu hujaanuud ovor mongliig gargaahgui deerlhej bhad mongolchuud hedhen muu kazakuudig barij chadahguin novsh gej
Казак ч гэсэн манай нэг хэсэг, Энийг шийдэх их амархан Монгол хэлтэй сургуулиа нэмээд казах хэлтэй сургуулиа хангалттай хэмжээнд үлдээгээд үлдсэн хэсгийг Монгол болгох хэрэгтэй. Тэгээд бие биентэй нь муудуулахгүйн тулд нэг үндэстэн нэг улс гэдгийг нь ойлготол баяр наадам, үйл ажиллагаа явуулж өгвөл бүх сайн.
Яг үнэн
zuw
Тийм зүйл байхгүй
Ёстой зөв санал байн
Худлаа юм дэвэргэж бичихээ боль
худлаа ч биш дээ хө. монгол төрийн хайрыг, монгол хүний уужим сэтгэлийг дааж амьдрах хэрэгтэй дээ хасаг нөхөд өө. монгол улсын иргэн бол монгол хэлээр ярьж бичиж сурах хэрэгтэй.
бүх сургуульд монгол хэлний хичээлийг адил заах хэрэгтэй. дан казах хэлээр сургалт явуулдаг сургууль гэж байж болохгүй шүү дээ. харин хэлний цөөнхөд зориулсан цөөн хэдэн сургуульд казах хэл заахгүй л байна биз.з. хэл бол соёлын хамгийн том элемент, соёлын нэгдмэл байдал бол ард түмний эв нэгдлийн үндсэн хүчин зүйл.
Юу вэ хухаараад емхийреед vрсий тасарсан vмхий хасгууд чинь баянелгийн монголчууд нэгдээд хасгуудийг дайлаар мордож эх нутгаасаа хееж гаргах хэрэгтэй
Түү маа
керейд чи муу битгий давар
Omhii hasaguus zailaasaa
Хуцчамайг таруул нохойн бөгс долоол гонодоо нээрэ эр жанибекийн хөшөөн дээр хэдэн сайхан монгол залуучууд гахайн толгой тависан удаатай шүү гөлгөө хасаг өнөөдр монголд юмярих эрх байхгүй шүү
Түү маа сда мийн
Хуц
mongol ulsad mongol heleer hicheel ordoggui yumuu/ kazak hel ni dagaj ordoggui yumuu? zasag zahirgaa ni alban bichgee yamar heleer yavuuldag yumbe/
Hoinoos ireed hot miniih hotond ireed honi miniih gej, guij orj irsen yumnuudad gazar zaaj uguud bailgaj bgaa ni buruudaad bgaa yum bn l da. Mongoliin kazakuud bol mongol undestendee l hamaarna shuu. Tuuhee sanaarai
Bolohgui bol Bayan ulgii aimgiig taraa
ayataihan amidraj chadahgui bol huuguud kazakruu tonilgo
Mongol Ulsiin irgen hun but Mongol heleer yarih estoi. Mongol Ulsiin alban esnii hel Mongol hel. Kazakaar yarih durtai hun bval Kazahstan yavah heregtei
Худлаа юм
Даварсан хасагууд, османы үлдэгдлүүд, цагаач нарыг хөөж явуулбал тааарна
haana baigaagaa medeerei
Монголчууд чинь залуус нь чавганц дунд насыхан нь архинаас бүхнээ худалдагсад болсон,сэтгэлийн галгүй учраас яасан ч болнон
Монголчууд чинь залуус нь чавганц дунд насыхан нь архинаас бүхнээ худалдагсад болсон,сэтгэлийн галгүй учраас яасан ч болнон
Undsenii heleer hicheel oroh ni zuv bolovch undsen hicheeluudee Mongoloor zaah estoi. Ulaanbaatart ireed Mongol hel surdag baij bolojgui. Kazahstand har ajil hiih humuusiig bish harin ireeduin Hairul emch, Erdemted ch bas ene aimgaas turuh estoi. Mongol hel zaahgui bna gevel Bolovsroliin yam ajlaa hiihgui bna gesen ug
Яг үнэн хоорондоо битгий муудалцаачээ
ХУДЛАА ШААДГЫН СЭДЭВ ОЛДОХГҮЙ БУРЖ БАЙНАДАА ЭНЭ ПИЗДА ЧИНЬ ЯДАЖ ЗУРАГ НЬ ХҮРТЭЛ ШАЛ ХУДЛАА ШҮҮ БИТГИЙ ТЭГЖ ЯС ХАЯ ГИЧИЙ МИНЬ БАЯН ӨЛГИЙН МОНГОЛЧУУД КАВАХААР ИЛҮҮ САЙН ОЙЛГОДОГ
Зүгээр л шаа
Юу вэ муу хасаг осмааний vлдэгдэл зольбин шаарнууд хасагууд бол хужаагаас долоон дор амьтануудшдэ
Юу вэ муу хасаг осмааний vлдэгдэл зольбин шаарнууд хасагууд бол хужаагаас долоон дор амьтануудшдэ
Өмхий хасагуудыг хөөж гаргавал таарна хэзээ нэгэн цагт хоолоой дээр хутга тулгах улс шүү
En buhen tur ajilaa hiihgui baigaagiin ilrel.
Eronhii said Huuli zuin said nar eniig anhaaraldaa avsan deer bhaa Oros bolon Huydatad oortoo zasah ornuudad uagaad tuhain ulsiin irgediid udirdah alban tushaaild tavidagui ni uchirtai bgaa biz tiim uchraas buh udirdalgiig solij turiin hatuu changa gariig uzuuleh heregtei jaahan daruulaga sanuulaga ogson deer bh udahgui tusdaa garna gej davrah bii dee
huuhduudee hairlatsgaaya humuusee yamar hetsuu yum be dee muusain huuhduud ter bolgon hetsuu baina gej etseg ehdee heleh bish,tedniigee yu husch baigaa setgel sanaa yamar bn gej sain harj handaj ajiglaj baigaarai ,zurh zusem yanz buriin medeelel sonsood henii ch huuhed yalgaa yu baihab huuhdee hamgaalah tal deer bodlogo bolovsruulj negdej ajllamaar bna,hodoo sumdad etseg eh ni heden malaa osgoh geed bairand oruulaad yavaad ogdog ard ni bas yalgavralaad l baidag bh ni orovdoltei yumaa
Тэгвэл тэднийг УБ болон халхын бусад нутагт бүү оруул зөвхөн Баян-Өлгийдөө бж байг. Харин халхуудыг яаралтай татаж авмаар юм бна.
БИТГИЙ Т1-Т
Битгий шаа ! тэгэж нутгаа тасдаж давраахууу айн!
монгол улсын нутаг дэвсгэрт монгол улын хууль үйлчлэх ёстой. энэ улсын үндсэн эх хэл нь монгол хэл бичиг юм. хуулийн дагуу монгол хэл дээр бүх хичээлийг явуулах нь зөв. хүсвэл төлбөртэй казак сургууль байгуулаад тэрэндээ сургаж болно. улс санхүүжүүлэхгүй. хуулийг дагаж мөрдөхгүй бол казакстанд очиж амьдарч болно шүү дэ.
орон нутгаас яаралтай монгол багш нарыг бэлдэж багшлуулъя.
tegeerei
Маш үнэн, хаагдмал асуудлыг хөндсөн бна. Казакууд угаасаа Монголчуудад элэггүй. Цаанаа нэг л муу санаатай. Урианхай болон монголчуудын газар нутгийг нь хүүрээ тавьж шахах замаар булаагаад дууссан. Одоо хүүхдүүдийг дарамтлан шахаж хөөж гаргах гэж байгаа юм. Хэзээ нэгэн цагт их гай тарих хүмүүс шүү. Монголчууд ерөөсөө болгоомжтой байгаарай. Тэд монголчуудын хайрыг даахгүй шүү. Газар нутаггүй, тэнүүлч маягаар амьдарч ирсэн хүмүүс шүү дээ. Тэнэг монголчууд элгэмсэг аашилж байгаад нэг л өдөр араасаа хутга шаалгаад толгойгоо барина даа. Хараарай.
Сайн хандаж болохгүй гэдэг ч ортой байх шүү. Хариуг нь харин эвгүй барьдаг нөхдүүд гэдэг нь батлагдаад сууж бна даа. Ирээдүйд их л эвгүй юм сонсохыг үгүй гэхгүй л бх.
Аан яасан ухантай хүн гэж ххэ
бүх сургалтыг монгол хэлээр явуулах хэрэгтэй. төрийн хэл гэсний утга нь энэ.одоо л цэгцлэхгүй бол нэгэн цагт казакууд салан тусгаарлана гээд эхэлнэ.иргэний дайн ч гарах эрсдэлтэй шүү.аймгийн удирдлагууд муу ажиллаж байна.ЭЕШ-д баян-өлгий аймаг тэр чигтээ монгол хэлээр унаа биз дээ.казакаар сургалт явуулна гэж юу байсан юм.тэгээд монголоор шалгах???
Хаа сайгүй Жагар жугар гээд яасан ч их болсон юм. Бас бүдүүлэг гэж жигтэйхэн….
Dawartsan zeher nudtei nutaggyi pisdakuud zailbal taarna.oros lalaruud bal dargiig shahaj bgaad mglchuudiig butargah zorilgotoigoor kazak uvs lalaruudiig oruulj irsen”’
Mongol gedeg chini yas undes uu aan, setguulchee boliochee.Kazak, halh, buriad, bayad geed l bugd l mongol bish uu aan. Khalh huuhduud esbel garchigaa soli. Er ni iim hachin uduun hatgasan medeeg mash sn shalgaj baij olon niitiin medeeleld tabi l daa
аюул хуримтлагдаж байна.аажмаар салан тусгаарлах бодлого яваад байна уу
Салан тусгаарлах бодлогыг чам мэтийн юмнууд ярих байх.Битгий талцуул олон жил талцаж ямар ашиг гарав. ИНТЕРНЕТ ОРЧИНД БАЙНГА ЖИЖУУРЛЭЖ ХУМУУСИЙГ ТАЛЦУУЛДАГ ТУВА УРИАНХАЙ ЯСТАНУУДЫГ ТУВА РУУ АЛЬ ЭСВЭЛ ТЭР ШИНЖААН РУУ ЯВУУЛАХ ХЭРЭГТЭЙ.
даварсан п.. нар вэ. Монгол Улсад усыг нь уугаад ёсыг нь дагаад хэлийг нь сураад амьдарч чадахгүй бол чацга царайлаад казакстан руугаа зайлцгаагаач пизда нараа
Баян-Өлгийд байгаа төрийн байгууллага, сургууль, цэцэрлэгийн бүх багш ажилчдыг монгол хүмүүс болгох хэрэгтэй хасагууд цэвэрлэгээ, үйлчилгээгээ хийгээд л явж байна биз.. Түрийний бөөсийг толгойд гаргаж болохгүй.
Unen uym bichjee ter yahav naadyyl chine nohoi shig vrjij Halh, dorvod, yrianhai, tyva nar dandaa ehiin endegdleer ursni ood boldog uym terneesch iluu uymnyyd hiij bga hvmvvs de
би баян өлгийд төрж өссөн. миний бага байхаас л ийм асуудал ихээр гардаг байсан. манай төр угаасаа юм хийх биш. Өлгийн төвд ганц Монгол сургуультай. түүний 40орчим хувь нь казак. анги өгсөх тусам зодоон цохион их гарна. казак сургуулиудаас аян дайн гарч байгаам шиг манай сургууль дээр ирж зодоон хийнэ. тоогоор бол хамаагүй цөөнч гэсэн хэдэн Монгол хүүхдүүд бууж өгнө л байхгүй үздэг байлаа. Манай төр засаг анхааралдаа авахгүй бол энэ нөхдүүд сүүлдээ газар нутаг тасдаж авах дээрээ тулна шүү…
ТЭР ӨМӨӨРӨӨД БАЙГАА НӨХДҮҮДЭД ХЭЛХЭД. МОНГОЛ УЛСЫН ИРГЭН БАЙЖ, МОНГОЛООРОО ЯРЬЖ ЧАДАХГҮЙ НӨХДҮҮДИЙГ ЮУ ГЭЖ ӨМӨӨРМӨӨР БАЙНА. БАС ЦӨӨНХИЙН ЭРХ АШИГ ГЭЖ ӨМӨӨРӨХ ҮҮ??? ЁСТОЙ ГУЦНА БИЗ………………
Баян-Өлгий, Ховд гэлтгүй хасагууд даварч байна даа. Казакстан, Монголын 2 иргэншилтэй бүх халамжийн мөнгийг авна. Үхсэн хүнийхээ нэр дээрч авна. Казакстанлуу явсан хасагийнхаа нэр дээр мөнгө авна сонгууль өгнө. Байгаль орчинг хамгаалах ойлголт байхгүй. Баян-Өлгийн дундуур урсаж буй Ховд голруу хогоо хаяна. За цустай дамаскаа хаях бол юу ч биш. Монгол нутагт хоноцийн сэтгэлээр амьдарч байгаа хүмүүс. Эмнэлэгт нь бол Монгол хүнд бараг үйлчилгээ үзүүлэхгүй бараг хорлоно доо. Ямар сайндаа Өлгийн Монголчууд Ховд, Увсын эмнэлэгт хэвтэн эмчлүүлэх вэ дээ. Хамаг сайхан үзэсгэлэнтэй байгалийн баялагтай нутагаа тэд нарт газар заан өгсөн байгаа юм. Ер нь бол эд нар Монголыг дээрэмдэж тонож эзлэн түрэмгийлж л орж ирсэн хүмүүс шүү дээ. Эд нарт нүүр өгөх хэрэггүй. Даварсан хасаг дарагддагүй ээ гэж дарах цаг нь болсон
КАЗАКУУД минь МОНГОЛын буян дааж амьдраарай Анх ирэхдээ ямар байснаа сайн бод!!!!!!
ЖАЛАЙР ЗОРИГОО МИНЬ ЧИ ООРОО ХААНААС ИРСЭН ТУУХЭЭ СУДАЛСАН ЮМ УУ? Хол очиж хуцаарай хумуусийг талцуулдаг новш вэ?
Монгол төрийг зөвхөн монгол хүн удирдах ёстой. бусад үндэстэн ястан зүгээр л монгол улсд сайхан амьдарч болно шүү дээ. Баян өлгий аймагт бүх эмч, багш, нутгын удирдлагыг монгол хүмүүс удирдаж явуулах хэрэгтэй. Түрний бөөс нар толгойд гарч байгаа нь монгол маань улс биш болж мафжсан жижиг бүлэглэл болсныг харуулж байна даа. Монгол төр монгол хүний эрх ашгыг хамгаалж, тусгаар тогтнолоо хамгаалж чадахгүй түрний бөөс нарт дарлуулах болж дээ.
Сургуульд зөвхөн монгол хэлээр хичээл заах хэрэгтэй …муу хасагууд орох оронгүй очих газаргүй монголд ирээ биз дээ.. Ер нь Казакстан руу хөөгөөд бүгдийг гарга …
стакуудыг бүх аймгуудад цөгж амьтан болго. угаасаа энэ лалрууд гарахгүй шүү дээ. манай дээд албанд ажилласан нэг нь казактаа очоод улсын нууц алдаад тараагаад …
Ulaanbaatar Bayan -Ulgii chigleliin avtobusand suuhad l mongol hun yu ch bish bolood l bayan -ulgii orohod buur gadaad orond ochson mayagtai um bn lee. Mongoloor um asuuval ineez tohuurhad hariuldaggui hachin garuud bn lee ter kazakuud. Mongol ornoos gazar nutag guiz bairshchaad davarch bn.
uu davartsan yum tur zasag ni zohitsuulaachee
Баян-Өлгий гэчээд хаанахын зураг тавиад байгаан битгий нутгийн нэр бузартуулаад бай.
Бичиж байгаа мэдээлэлээ ч мэдэхгүй
оюуны хомсдолтой сэтгүүлч байндаа
Дээдсийн маань хадгалж хамгаалж ирсэн ИХ ГҮРЭН УЛСЫГ МИНЬ дотор нь Үүндэстэн ястангуудаар нь хагалж бутаргах, самуун дэгдээх, хооронд нь үзэн ядалт, үл ойлголцол төрүүлэх нь хэнд АШИГТАЙ байсныг, байгааг болон болохыг “МОНГОЛ” хүний ухаанаар БОДООРОЙ МАНАЙХААН!!!
ug n tiim shuu tehdee BO aimagt het undesreh usel havtgairsan bol bolohgidee
1.Баян-Өлгий аймгийн казакуудыг 18 аймгийн сум болгонд тараан суулгавал таарна.
2. Баян-Өлгийн газар нутгийн хуучин монгол нэршилийг буцаан өгөх хэрэгтэй
3. Хэрвээ тараан суулгаж болдоггүй юм бол нутгийн удирдлагийг монгол хүнээр тавих хэрэгтэй.
demjij bn
энэ бол ёстой үнэн асуудал. би баян-өлгий аймагт өсөж төрсөн. биднийг бага байхад казак хүүхдүүд цөөхөн монголчуудаа аймаар дээрэлхдэг зодоон болбол нөгөө хэдэн монголчуудийн буруу гээд сургуулийн захирал дээр дагуулж ордог цагдаа шүүх нь монголчуудын буруу гээд хөөрхий хэдэн монголоо буруутгадаг. албан байгууллага нь хахууль харна ах дүүгээ ажилд авна мэргэжил боловсролтой монгол хүмүүс байсан ч ажилд орохгүй ажилд орвол хахууль өгч байж орно тэгээд ажилд орчоод дарга нартаа дээрэлхүүлээд хэцүү шдээ. арван жилийн сургууулийу нь одоо бараг бүх багш нь казак болчихсон монгол багш нар нь хавчигдаад гарна сургуул захиргаа гээд бүгд л ах дүүгээрээ. их дээд сургууль төгсчхөөд ажитлгүй яваа зөндөө монгол боловсон хүчин байгаа би ч гэсэн тэдний нэг, дээш зарга шүүлгэ хийхээр хамаатан садан ах дүүг минь ажлаас дарамтлана. ер нь бол тэнд амьдрал хэцүү хэцүү. үүнийг дарга сайд нар уншиж байвал цөөхөн хэдэн монгол иргэдээ эрх тэгш амьдрах орчныг бүрдүүлж өгөөчээ. одоо манай дүү 10 анги монгол хэл уран зохиолын хичээлийг казак багш ордог зөв бичих дүрмийн алдаатай үг гэж хэлээд байхад багш тэгж заасан гээд буруу сурчихсан хотод очвол шууд хөөгдөх байх ирээдүйн боловсон хүчинг тийм л орчинд сургаж хүмүүжүүлж байна. казакаар ярьвал гайгүй үзээд монголоор ярввад дарга нар авч тоохгүй хэлээд байвал зөндөө хэцүү асуудало байна шдээ.
Mongol hun Mongoldoo ingej deerelhuulne gej yu baidgiim.Bugdiig huuj kazah ruu yvuul.lalyn shashintnaas oligtoi ym yuch garahgui.Naaduulchin udahgui terrost ajillagaa yvuulna.erthen uchriig ni olohgui bol kazakuud bodlogotoigoor olon bolj baigaa.Hasag 500000 bolbol bidnii hoolloig herchih uls
Энэ бол гашуун үнэн, сүүлийн жилүүдэд харилцаа холбоо сайжраад энэ мэт мэдэгдэж байна.Цаана бол байдал хэцүү байдаг, бид уулан Казак гэж ялгаварладггүй гэтэл өөрсдөө ингэж үзэл гаргаж тэнд амьдардаг цөөхөн хэдэн Монголчуудийг дээрэлхэдэг, төр төмөр нүүр гэдэг зүйл их үгүйлэгддэг шүү !
Монгол улсад байгаа л бол Бүх хичээл нь Монголоор ордог байх ёстой. Буриадуудыг хар бүгд Оросоор ярьж байна. Баян-өлгийн Казазуудад бүгдэд нь Монгол хэл заах хэрэгтэй. аль эсвэл Казахстан руу нь явуул.
Энэ худлаа биш шүү дээ тайлангаас ишлэл болгоэ авсан материал байна. БӨ аймгийн багш нарын бараг 90% нь монгол хэлэндээ муу, 50% нь монгол хэл мэдэхгүй байх шүү. Багш нарын бичиг баримт, ном сурах бичиг бүгд монгол хэл дээр байдаг гээд л асуудал их байгаа. Ялангуяа цэцэрлэгт явдаг монгол хүүхдүүд бүүүүүүр аймаар байгаа. Бүлгийн багш, туслах багш нь 2 уулаа монгол хэл байхгүй, дандаа казак дуу шүлэг заана. Цөөнх болж буй монгол хүүхдүүдийн эрх цэцэрлэгээсээ эхлээд зөрчигдөж байгаа. Энэ асуудлыг бодлогоор зохицуулах хэрэгтэй.Казак хүүхдүүдийн боловсролын асуудлыг БСШУС-ын яамны харъяа Боловролын хүрээлэнд 2 мэргэжилтэн ажиллаж байхад. БӨ-д байгаа МОНГОЛ ХҮҮХДҮҮДИЙН БОЛОВСРОЛЫН АСУУДЛЫГ зүгээр л хаячихсан штэ. Ядаж монгол багш нарын тоог нэмэгдүүлэх хэрэгтэй.
Монгол эх орнодоо амьдарч байж ийм зүйл үзнэ гэж юу байхав. Энэ мэдээлэл үнэн гэдгийг батлана. Аймгийн төвийн дунд сургуулийн монгол хэлний багш нь тас казак хэлтэй нөхөр бсан, монголоор ойлголцох гэж их зовсон, гэтэл тэр нөхөр би монгол хэл, уран зохиол заадаг гэж бсан. арай л биш ээ
1990 -ОНООС ХОЙШ МАНАЙ КАЗАКУУД ИХ ХҮН МУУТАЙ ГЭДГЭЭ ХАРУУЛААД БАЙДАГАА УУЛАН МОНГОЛ ХЭЛ СУРЧИХВАЛ ӨӨРСТӨН ХЭРЭГТЭЙ Л ДЭЭ ХӨӨРХИЙ НААД ХЭДЭН КАЗАКУУДАД ИХ Л ӨРӨВДӨХ ЮМ КАЗАК ХҮН БҮХЭН АДИЛГҮЙ ЦӨӨХӨН ТООНЫ ХЭДЭН ҮЗЭЛ СУРТАЛЫН ХИЙДЭЛТЭЙ КАЗАХУУД БАЙГАА ТЭД НАРЫН ХИЙЖ БАЙГАА АЖИЛ ШҮҮ ТЭД НАР НЬ ЯДАЖ ТҮҮХЭЭ МЭДЭХ БИШДЭЭ НЭГ ӨДӨР ТОЛГОЙГОО ТАСЛУУЛАХ БАЙЛГҮЙ ТҮҮХЭНДЭЭ ДАНДАА Л ТОЛГОЙГОО ХЭРЧҮҮЛЭЖ БАЙДАГ ХОЙНО ЯАЯ ГЭХҮҮ
ЭНЭ НИЙТЛЭЛИЙГ БИЧСЭН ХҮН АЛТАНЦЭЦЭГ ГЭДГИЙГ ӨЛГИЙЧҮҮД МЭДЭЖ АВААРАЙ ДАНДАА ЯС ХАЯЖ ДУНДААС НЬ АШИГ ОЛДОГ ЭМЭГТЭЙ БАЙГАА. ӨНГӨРСӨН ЖИЛ МАНАЙ АЙМАГТ ХЭҮК-ЭЭС ХҮМҮҮС ИРЖ АЖИЛЛАХДАА ЭНЭ НӨХӨР ХЭҮК-ИЙН ЦАГААН ӨНГИЙН ЖИП МАШИНЫ УРЬД СУУДАЛД СУУГААД 3 ХОНОГ ЯВСАН. ИЙМД АСУУДАЛ ОЙЛГОМЖТОЙ. ХАРИН ТУС АЙМАГТ ГЭМТ ХЭРЭГ ҮЙЛДСЭН МОНГОЛ ИРГЭД ХУУЛИЙН ХАРИУЦЛАГА ХҮЛЭЭДЭГ НЬ БАРАГ СҮҮЛИЙН ҮЕД БАЙХГҮЙ БОЛЖ БАЙГАА ШҮҮ. УЧИР НЬ АЙМГИЙН ЕРӨНХИЙ ПРОКУРОР БАТСҮХ ГЭГЧ ОЛОН ЖИЛ ДАРГА ХИЙЛЛЭЭ. ШИНЭЭР ТОМИЛОГДОЖ ИРСЭН ХУУЛИЙН БУСАД БАЙГУУЛЛАГЫН ДАРГА НАРТ КАЗАХ ҮНДЭСТНИЙГ МУУЛЖ ТЭДНИЙ ЭСРЭГ АЖИЛЛАХЫГ ЗААВАРЧИЛДАГ, ТЭР ӨӨРӨӨ СҮҮЛИЙН ЖИЛД ИХ ХӨРӨНГӨЖИЖ, БИЕИЙН ЖИНГЭЭ ХАСААД БАЙГАА. АЛТАНЦЭЦЭГ ОДОО ЧИ БОЛИХ ХЭРЭГТЭЙ ЭСВЭЛ СЭТГҮҮЛЧ ГАНСААРУУЛ ТА ХОЁРЫН АЛЬ НЭГ НЬ АЙМГИЙГ УДИРДВАЛ ЯАСАН ВЭ
sonin yumaa ta nar toriin hel mongol helee medehgui gadagshaa suraltsah bolohoor zaaval zasag zahirgaaga damjina bichig barimt irgenii unemlehcn mongol tegeed ulsiinhaa esreg buruu bodol setgeltei yaj ta nar oodloh yum be urid n umdesnii tsoonh kazak geed omoordog bisan hunii hun huren boortei gej heleh ch ug alga
Баянелгийг монголчууд удирданаа харин муу хар хасгуудийг тэнгэрээс ЦАГААН ГЭГЭЭН бууж ирээд хиар цохиод Монгол улсаас хееж гарганаа за ха-ха тэгээд тэр хасгийн vлдэгдэл хуучин амьдарлаараа гуйлагачилж явна за
ЭХ ХЭЛЭЭРЭЭ СУРЧ БОЛОВСРОЛ АВНА ГЭСЭН ҮНДСЭН ХУУЛИЙН ЗААЛТ КАЗАХ ХҮҮХДҮҮДИЙН ХУВЬД ХЭРЭГЖИХГҮЙ БАЙГАА ШҮҮ ЖИНХЭН ХҮЧИРХИЙЛЭЛД ӨРТӨЖ БАЙНА. ХЭҮК -ИЙХЭН ҮҮНИЙГ ЯАГААД ДУРЬДАХГҮЙ БАЙНА ОДОО БҮХ СУРАХ БИЧИГ МОНГОЛ ХЭЛ ДЭЭР ХҮН ӨӨРӨӨ ЭХ ХЭЛЭЭ ТӨГС МЭДЭЖ БАЙЖ ӨӨР ХЭЛИЙГ СУРНА
Котак казакдар монголдан жогал каншик касагдар
HUTS
Котакты их дурлаад байна уу?
ene chn MONGOL uls tiim uchiraas mongol heleer bolovsorol olno gesen undsen huuliin zaalttai ta
MONGOL ulsad amidar ch bigaa mongol hun ys undeseer bol chi kazak hun teheer ta MONGOL heleer l yrih boljdee bid undesnii tsoonh kazak heleer bolovsorol olno gej bihgui shuudee ys undes kazak irgen mn bas neg helheg mongol ulsiin gazar nutagt ta nariig hen ch hezee ch huchirhiilj bigaagui mongol huniuustei adilhan erh edelj irseniig huvisgalaas hoishih tuuh gerchilne
buu DAVAR BAYNOLGII ner n MONGOL UUL US gazar nutag n MONGOL neg ch kazak nertei gazar bihgui gedegiig medej av huvsgalaas omno hiliin deeremchidees zugtaaj amia hoohoilon giuj orj irj bisan humuus shuudee
энэ сэтгэгдэл бичсэн 3 хүн байна өөр өөр хүний нэрийг бичээд нэг нь мэдээж Алтанцэцэг нөгөө нь Гансааруул нэг бас өөрөө бичиг үсэг тааруу дутуу төрсөн нөхөр байна
Хасгууд нохой шиг амьдарах хэрэгтэй Хайр даахгvй бол нохой шиг буудах хэрэгтэй
undestenii hooron d buu ys hayad bai muu NOHOI mn
энэ монголд үндэсний аюулгүй байдлын зөвлөл гэж байгуулага байна уу энэ сэтгэгдлүүдыг ерөнхийлөгчид аваачиж танилцуулаа ч тэгээд ямар шийдвэр гаргахыг харах цаг болжээ, ийм төр улсдаа байх ч гэж, Монгол улсын үндсэн хуульд эх хэл МОНГОЛ хэл байна гэж заасан байхад хасаг дарга хурлаа казак хэлээр хийж байна,мэдээлэлийн болон төрийн албаны ажлын зарыг казакаар хэвлэн нийтлэж байна,цашдаа хүн бүр казакаар харилцахыг өөрсдийнхөө үндэстний бахархал болгож бие биедээ сурталчилаж байна за тооцоод байвал зөндөө …..
ZASAG iin GAZAR t zovhon baynolgi aimagiin MONGOLchuudaa ANHAAR hiig SHAARDAJ bn ygaad MONGOLchuud umdesnii tsoonhdoo gaduurhagdah estoi yum be TOR ulsaa ul hundetgesen ulsiinhaa ungsen huulid zahiagddaggui tsoonh ene delhiin ali ch ulsad bihgui
ter neg 2 hasag iy bicheed bga ym be 13horoolol bas hasaguudaar dvvrlee
ZA bole ene arai chdee yu ve ene gazar nutag MONGOL ulsiinh shuu undesnii tsoonh ingej tomriohgui ee aimag sum surguuliin hicheel bugdiig MONGOL bolgo chadahgui bol ter kazakruugaa ZAIL dahin helhed MONGOL ULSiin GAZAR HUTAG gedegiig teden d odoo sanuulah tsag n bolson
iim bidaliig baga deer n yaealtai zogsooh heregtei het undeserheh shinjin d orvol baidal hurtsadna shashin hurtel oortei ed nariig ingej herhevch davraaj bolohgui ta nar hoinoos ireed hot miniih hotond ireed honi miniih gehnee tiim yum hezeech bihgui heden jiliin omno kazakstaniuu ihenh n yvtsihsan odoo bol bur ch tsoonh bolson tiim uchiraas mongolchuudiig ch bas tulhuu avaachij suurishuulj bugdiig MONGOL heleer tor zahirgaanii ajiliig yvuulah geregrei
Уугуул уриахайчууд төрөлх нутагтаа үндэсний цөөнх болчихоод байгаа нь харамсалтай. Төрийн бодлого нэг хэрэгтэй байна.
Казакстанд очвол хоцрогдсон гээд ажил олдохгүй тухж үхэх ажил болно. аятайхан байж болохгүй юу. Дэлгүүрт нь очерлохоор урдуур оруулаад юм авхуулдаггүй хачин гадуурхадаг очоод ажиглаарай. УБ д ирхээр нь тэгвэл сургамж болно.
Mongoliin nutag debsger Mongoliin huuliin dor amidarch bgaa kazakuud huuliin hvreend amidarch aj toroh estoishdee tegej muuhai vndeserheg vzel gargaj bj bolohgvi Minii aab eej namaig baga bhad kazag vndesten gedeg ni zugtaj irsen heden osmanuudiig Choibalsan nutag zaan yabuulsan ni odoogiin Bayan olgii yum gedeg bsan Hoinoos ireed hot manaih HOtond oroos honi manaih gedeg ni bolood bgaam bishvv Kazakuudad zoruilsan nebtrvvleg kazagiin subag MTV garch bh jisheenii shal zabharsan yum bolood bna aa yag vnendee Mongolchuud maani hari hvmvvst nair tabisaar bgaad Mongol yum vldehee boliloodoo
Наадах муу газар гуйж ирсэн золбин новшнуудыг одоо хавчин гадуурхаж нутгаасаа хөөх хэрэгтэй,муу санаатай гэчийнүүд шүү.Хэний нутагт амь зууж байгаагаа та нар мэдэх үү,муу нохойнууд аа,монгол хүний өгөөмөр сэтгэл даахгүй муу хүн шаарнуудыг одооноос хавчин гадуухаж нутгаасаа хөөе.Эд нар одоо Баян Өлгий аймгийг өөрсдийн нутаг гэж үзэж байгаа халх хүн очиход зоддог гэж дуулсань,дотроо энэ манай нутгийг булааж авахаар зэхэж Казахстан улстайгаа нууцаар тохирч явж байгаа шүү.Муу даварсан шаарнуудыг одооноос хөөх хэрэгтэй.Наадах муу казакууд чинь үндэсний цөөнх ч биш золбинтож ирсэн шаарнууд.Хятадуудаас долоон доор пиздаанууд шүү.Монголчууд өөрсдөө энэ муу орох оронгуй орогдолуудыг давраасан шт ээ,одоо болих хэрэгтэй.Нутгаасаа амбаардаад хэрэгтэй бол хутга дүрээд өшиглөөд хөөх хэрэгтэй.Юу нь энд байлгах салаавч өгөөд казахстан уруу нь туу муу золбин нохойнуудыг.Муу цагаач уудаа манай монголын нутагт гуйж ирчээд даврахгүй шүү,ёстой ална шүү та нарыг
Tiim shuu muu lalaruudiig zailuulmaar bn.davarsan sheesnuud
Сүүлийн үед казакууд их сэхүүн зантай болсон нь үнэн шүү. Тэд монголын замөраагүй байдлыг ашиглаж боломж байвал идэж уучихаад Казакстанруугаа гараад явчихна гэсэн хуншгүй бодол тээж явдаг нь ажиглагдаад л байдаг юм. Монголд төр гэж байдаг бол сэрэмжтэй байхад илүүдэхгүй л байх.
Bayanulgiig jaahan hugjuuleed mongolchuudiig iheer suurshuulaad kazakuudaa shah Tegeed kazakuud baij chadahgui bol Kazakstan ruu yv Tanai Nazarbaev chine Putinii bugsnii nuhiig doloog thevrelsniihee hariud Kazak uls baiguulsan ODOO TA NER NAZERVAEV RUU GAA TONIL
Яг яс ярьвал Алтай Урианхайн уугуул нутаг шүү!!! Яавч Хасагуудынх биш!!! 1949 онд газар гуйж ирсэн хүмүүс шүү дээ.Монголын нутагт ирчихээд бага давраарай хасагуудаа!!!
nadaah chin hoyr vndestnii horoond yas tabj bgaa chig haragdaj bn mongolch bas hazakh ch adilhan surj baigaa chvv mdvv
Bayan olgiid tsergiin angi baiguulna gesen ter ni zow yum bna bayn olgiid mongol ulsiin huuli durem uilchlehgui bna undesnii hel soyloo tugeej huuli durmiig sahiulahgui bol manai gazar nutag deer oor undesten bii bolgood udahgui owor mongol shig bolohnee mongol ulsiin huuli durem uilchildeggui ulsuud yum bol kazagstan ruu ni hooj bas bolno ter aimgiin udirdlagiig songuuliar bish shuud mongol huneer tomil tegehgui bol 2 dahich owor mongol bolloo
Ireeduid Bayan-Ulgii aimag ter chigtee Kazakhstan ulsin neg muj bolnoo. Mongolchuud iu ch hiij chadahgui.
Enehuu tailang bichij Kazakuudiig doromjilsan Алтанцэцэг чи муу новш Covid 19 iig a ch uheesei
Bayan-Ulgii bui mongolchuudin anhaarald ta nar Mongol helee martaj Kazak heleeree iarih iostoi.
Bayan-Ulgii bui Mongolchuudiig zailuulah iumsan.
Чи хасаг юмуу хасгийн толгойг бид цөөхөнч ханагалуун залигах чаталтай монголчууд шүү
Казакстан луу нь бүгдийг нь гаргачихаж болдоггүй юм байх даа энэ хүмүүсээ ав энд бүр давраад байна гээд