1996 онд МУИС-н ректорыг томилоход Улс төрийн намын нөлөө маш хүчтэй орж, Дорж багш маань Ц.Ганцогтой өрсөлдөн 1,2-хон саналын зөрүүтэй ялагдаж билээ. Нилээд хэсэг нь Дубнагын Цөмийн шинжилгээний институтэд докторын зэрэг хамгаалсан, эрдэм шинжилгээний ажил нь нилээд ахицтай яваа 30 гаранхан насны залууг МУИС-даа их юм бүтээнэ гэж ихэд найдаж байсных биз.Би ч бас тэдний нэг байлаа.Гэвч тэр хүн Жуулчин ректор нэртэй, эхнэрээ дагуулаад гадаадад явах нь элбэг ямар сайн даа л МУИС-н дотоод сонинд ийм нэртэй өгүүлэлийн бай болж байхав дээ.
Ректор болоод хэдэн жилийн дараа “МУИС-г хөгжүүлэх сан” гэдгээс 50 сая төгрөг Ч. гэх эрхэмд Эрдэнийн чулуу барьцаалан зээлээд мөнгөний хүү ч үгүй, мөнгө ч үгүй 10-д жил болсон байдаг юм. Яг энэ 50 саяын зээл авсан цаг хугацаа УИХ-ын гишүүн Ч.Ундрамын АНУ-ын хойд Каролина муж руу суралцахаар явсан цаг хугацаатай давхацдаг юм билээ. Мэдээжээр МУИС-г хөгжүүлэх сангийн захиралууд нь Ганцогт асуудлыг удаа дараа тавьсны эцэст Геологийн тэнхим,Хөгжлийн сан, захиргааны албаны хамтарсан ажлын хэсэг гарч, барьцааны үнэт чулууг задалж үзтэл, ердийн ХАД боогоод 50 сая төгрөг авсан нь илэрч асуудал үүсчээ.
Тэр үед Ч.., гуай бяртай болсон үе байлгүй дээ зээлээ шууд төлөөд хүүг нь ЛУУ унжсан түүх МУИС архивт байх ёстой.Ч.Ундрам гэж энэ хүүхнийг Гантөмөр сайдын шахалтаар шууд сургалтын албаны эрхлэгч болсон тэр агшинд л дотор сэтгэлд хар бууж, нөгөө 50 саяын үнэтэй хадны протоколыг устгах гэж ирсэн юм биш биздээ гэх бодол төрж билээ.Ундрам бол яван явсаар МУИС санхүү эрхэлсэн орлогч захирал болоход нь “ам ташсан хэрээ 13 эргэлднэ” гэдэг үг толгойд бууж билээ.
Тэр Их сургуулийг дээш ахих гишгүүр болгохын төлөө л ажиллаж, манай залуу багш нарын сэтгэлийг их сайн удирдагч шүү гэж өөртөө урвуулах гэж ирсэн болохоос биш ажил хийх гэж ирээгүй ээ.Ковидын үеэр гэнэт Хүрэлсүх, өрөвчхөн сэтгэлтэй болж жүжиглэн огцроход Ундрам ямарч мэргэжлийн биш харин өөрийн сонгуулийн менежирээ БОАЖЯ-ны сайдаар тавиулж амжсан. Аав нь Уул уурхайтай болохоор Байгаль орчны үнэлгээ гэж айхтар давааг давахад амархан болсон биз дээ. Бас болоогүй ээ аавынх нь Компани хөгжлийн банкнаас зээл аваад төлөгдөөгүй тул намдаа болон мөрдөн байцаах газар очиж тайлбар өгөхдөө тулаад ирэхийн цагт тэр дор нь мөнгөө төлчихсөн.
Тэд бол мөнгөний хашны зөрүүг ашиглаж мэддэг юм. Хүнийг хальтарсан дээр нь дэвслээ энээ тэрээ гэж бүү бод. Уянгалуулан ярьсан хүн бүхнийг бүү дагаж бүү намир, харин үйлдлийг шинж. “Эх нь хээр алаг бол унага нь шийр алаг” гэж айхтар үг шүү. Ялдамхан инээмсэглэл, залуу насны эрч, хүч боловсрол, гоо үзэсгэлэн гэхээс илүүтэй, үйлдлийг нь шинж. Би л хувьдаа энэ хүүхнийг юун д ч орооцолдоход огтхон ч гайхахгүй. Энэ бол гүтгэлэг биш харин баримт. Цагийн эрхээр энэ бүхнийг сайн мэдэх хүмүүсийн нилээд хэд нь хорвоогийн мөнх бусыг үзүүлсэн ч бас нилээд хэд нь амьд байгаа. МУИС-н залуу бас идэрхэн багш нар минь энэ хүнд хэт итгэж, бас өмөөрч байж түмний өмнө бүлтэгнэв дээ. Хүний өмнөөс ичих шиг хэцүү зүйл хорвоод үгүй.
Эх сурвалж: МУИС-ийн багш А.Булган
