Баянаа аваргын гэх бөхийн холбооноос Монгол Улсын Ерөнхийлөгчид нэгэн мэдэгдэл хүргүүлээд байгаа бололтой. Тэрхүү мэдэгдэлд Бат-Эрдэнэ аваргын хоёр жилийнх нт наадмын түрүүг хүчингүй болгуулах тухай дудрджээ. Аваргуудын талцал одоо бүр иймдээ тулжээ. 1987,1993 оны наадам гээд байгаа. Наяндолоон онд мань аварга түрүүлээгүй. Баянаа аварга, Цэрэнтогтох аваргыг хаяж арав дахиа түрүүлсэн жил. Тэгэхээр наян долоон он гэдэг нь огт үндэслэлгүй болж таарлаа.
1993 оны их устай наадамд Баагий аварга зургаагийн даваанд Ховдын И.Мөнхбаатар начинг амлаж барилдаад халтирч буй бичлэг байдаг. “Бороотой үед ийм аюултай даа” гэх тайлбарыг Чарав гуай хэлж байсан. Мөнхбаатар начин шууд л тахимаа өгч байсан. Тэр бичлэгийг тус холбооныхон эх үндэс болгон луйвраар түрүүлсэн гэж үзээд байгаа аж. Бат-Эрдэнэ Ардын төрийн наадамд 11 удаа түрүүлснээрээ монгол бөхийн түүхэнд бичигддэг. Монголын нууц товчооны даншигтайгаа нийлээд төрт ёсны наадамд 12 түрүүлсэн. Баянаа аваргаас хоёр түрүүгээр илүү гарчихаад байгаа. Баянаа аваргын багийнхан Бат-Эрдэнийн хоёр түрүүг байх гүй болгох сонирхол байгаа нь мэдээж. Мөн саяхан Баагий аварга манай сонинд өгсөн ярилцлагадаа “Л.Чинбатыг бөхийн салбар комисст оруулахгүй бол монгол төрийн наадам хохирол амсана. Миний ард мянган бөх бий шүү гэж Баянаа аварга хэлсэн нь баяр наадмын үеэр үймээн самуун дэгдээнэ гэсэн уриалга агуулагдаж байна” гэж хэлээд өвгөн аваргынхаа уур бухимдлыг төрүүлсэн нь дамжиггүй.
Мөн тэрээр өөрт нь төрийн наадмын дахиад ч түрүү байсан гэдгийг хэлдэг. “Найман жил дараалан түрүүлж ид байхдаа би Баянаа аваргын гуйснаар хүүг (Гантогтох) нь амлан авч барилдалгүй тахимаа өгсөн” гэж харууссан маягтай хэлсэн удаа ч бий.
Эх сурвалж: “Өдрийн сонин”
14 comments
Баянмөнх гэж үнэн новшийн жудаггүй өөдгүй хүн шүү. Дүү аваргууддаа үлгэр дууриал болоод намбайж байх ёстой байтал хэрүүл уруул хийгээд энд тэнд үсчиж явах юм. Хадам аавыгаа дуурайгаад Сүхбат гэж алиалагч бас хэрүүлийн бузар болоод шуналтаж явна.Монгол бөхийн түүхэнд энэ 2 шиг хэрүүлч новшийн жудаггүй Аваргууд урд өмнө байгаагүй л юм даа. Баянмөнх яс юман дээрээ төрийн толгойд сууж байсан Цэдэнбал даргынхаа буянаар л нэг түрүүлээд л шууд аварга болж явсан хүн ш дээ. Сүхбат нь өргөдөл бичиж гүйж явж Даян аварга болж байх жишээний.
Баруун аймгийн бараан царайтангууд ийм л юм сэднэ дээ.олигтой юм нэг ч байхгүй новшнууд.Хазгар хүүхэн хадамсаг гэж сүхбат балай одоо болимоор юм.хар аваргын хоронд гүн хорджээ хөөрхий.хайран чиг ард түмний хайр хүндлэлийг ингэж гутааж амьдрах гэж.
Баянмөнхийн санаагаар бол 2 байтугай түрүүг булаах санаатай даг шүү.хуцваа нохойн баас
Энэ хүн эрүүл биз эсвэл зөнөг залгаа вм болов уу
Харин Баянмөнхийн 3 түрүү луйвар, хахууль, заль байсан гэдэг яриа байдаг. Ард түмний хайр хүндлэлийг хүлээсэн аварга Цэрэнтогтох, Хадбаатар нарт гэм хор хийсэн гэсэн яриа ч байдаг.. Энэ хүн энэ бүгдийнхээ төлөөсийг нэг л өдөр төлөх байх даа. Яана даа.
BAYANMUNH ARAI CH DEE
Ингэтлээ балайрахаа боль л доо. Марадонагийн “бурхны гар”-ыг бас шүүхэд өгч нэг түрүүг нь хүчингүй болгуулъя.
хүн чанар хөлийн чигчий хуруу шиг болж дээ хөөрхий
Монголын ард түмнийг үндэсний бөхөөр хагалан бутаргах ажиллагааг Х.Баянмөнх А.Сүхбат
Чинбат санаачилан эхлүүлээд байна. Б.Бат-Эрдэнэ гэдэг хүнийг хайрлан хамгаалах нутгийн зон олон дэмжигч нар байна. Ингээд Х.Баянмөнхөөс болж ард түмэн хуваагдвал хариуцлагыг хэн хүлээх вэ? Дээрх 3 нөхрийг яаралтай хорихгүй бол болохгүй нь
Монголын ард түмнийг үндэсний бөхөөр хагалан бутаргах ажиллагааг Х.Баянмөнх А.Сүхбат
Чинбат санаачилан эхлүүлээд байна. Б.Бат-Эрдэнэ гэдэг хүнийг хайрлан хамгаалах нутгийн зон олон дэмжигч нар байна. Ингээд Х.Баянмөнхөөс болж ард түмэн хуваагдвал хариуцлагыг хэн хүлээх вэ? Дээрх 3 нөхрийг яаралтай хорихгүй бол болохгүй нь
Энэ нууц бичээч хагаралдуулах хор найруулж аминдаа Баянмөнх аврагыг ард олноор муулуулах зорилго агуулжээ. Ийм л монгол жудаг. Ямарч байсан өөрсдөө энэ бөхөд зууны манлай гэж алдар хайрлачихаад одоо Бөхийн өргөөг хууль бусаар эзэмшиж байсан Нямдорж гэж хорчингийн үгээр бүгдийг хийхийг оролдож байна.
Баянаа аварга Бат-Эрдэнийн гүтгээд байгаа шиг тийм заваан юм хийх хүн биш ээ. “Тоос сорогч”, увайгүй харамч, нарийндаа хатсан Бат-эрэдэн гэгч бирд харин өөрөө гар нь ч, сэтгэл нь ч бузар хүн дээ.
Esgii hiih gazar nohoi hereggei gedeg. Sahal Hurelee,hyavcag Chinbat hoyr bas yu ch bilee. Buruu zonoj yavaa Baynaa,doping Suhbat nartai niilj ard tumendee uzen yadagdaj,jigshuur toruulg baih. Adgiin amhtad
Baterdene awarga mini ta bueiin chadliinhaa deed hemjeeg vzeed hvnd hvmvvst buuj ugulgui barildah estoi bsndaa bi tanii umnuus haramsdag ym uuriiguu l ta bodoh estoi bsn tegsen bol ta 17 law tvrvvleh hvn bsn haramsaltai sanagddag shvv ta bodooroi