Тамирчинд дасгалжуулагч, уран бүтээлчдэд продюсер байдагтай адил захирал хүнд көүч, компанид зөвлөх үйлчилгээ зайлшгүй хэрэгтэй. Ялангуяа асар их мэдээллийн урсгалтай, төслүүд илүү хурд шаардсан, технологиуд улам ухаалаг болж буй ертөнцөд зөвлөх үйлчилгээний ач холбогдол ихсэж байгаа.
Монголын жижиг дунд бизнесүүд сайн хөгжихгүй байгаагийн гол шалтгааныг санхүүжилттэй холбож тайлбарладаг ч бизнесийн төрөл бүрийн функциуд зөв ажиллахад шаардлагатай зөвлөгөө, мэдээллээр жижиг компаниуд ангасан байдаг.
Тэгвэл өнгөрсөн 10 дугаар сарын дундуур Монголын бизнесийн ертөнцөд үүнийг баталсан нэгэн чухал үйл явдал болсон. Энэ өдөр монгол зөвлөхүүдийн хамтарч хэрэгжүүлсэн зөвлөх үйлчилгээний төсөл олон улсаас алтан медаль авчээ. Медалийн эзэд нь Монголын менежментийн зөвлөхүүдийн институт, ХААН Банк болон тус банкны харилцагч “Сайн интернэшнл” ХХК болжээ.
Гэхдээ энэ шагналын утга учрыг тайлбарлахын тулд дээрх байгууллагууд юугаараа хамтраад ийм амжилт олсон, зөвлөх үйлчилгээ үүнд ямар нөлөөтэй байсан талаар ярих хэрэгтэй.
*** Монголд хамгийн өрсөлдөөнтэй зах зээлийн нэг бол технологийн бүтээгдэхүүнүүд. Уг зах зээлд 1998 онд хөл тавьсан “Сайн интернэшнл” компани Apple, Samsung, HP, Huawei, Realme зэрэг брэндийн албан ёсны бүтээгдэхүүн, үйлчилгээг ихэвчлэн B2B буюу байгууллагын зах зээлд борлуулдаг. Гэхдээ аваргуудын дунд тэсэж үлдэхийн тулд стратегийн хувьд өрсөлдөх чадвартай байх ёстой. Тэгвэл ийм хүчийг Сайн интернэшнл ххк нь олон жилийн тогтвортой үйл ажиллагаа болон зөвлөх үйлчилгээний ачаар олж авч, сүүлийн жилүүдэд байнгын тогтвортой 20-30 хувиар өсч байна.
“Жижиг компанийг эзэн нь, дунд компанийг менежмент нь, том компанийг соёл нь авч явдаг” гэж ярьдаг. Эдүгээ 400 давсан ажилтантай “Сайн интернэшнл” ХХК нь энэ чиглэлд Монголдоо том компанид тооцогдох бөгөөд зөвлөх үйлчилгээний ачаар стратегиа улам чамбайруулж, соёл, үнэт зүйлсэд тулгуурласан компани болон хөгжиж байна. “Манай компанийн соёлын амин сүнс бол шударга, зарчимч байх” гэж тус компанийн Гүйцэтгэх захирал Б.Амгалантуяа ярив. Хамт олон дундаасаа харилцагчийн үйлчилгээний хэсэгт олон жил ажилласан хүмүүсийн нэг болохын хувьд тэрээр хэрэглэгчид, түншүүд, ажилтнуудынхаа өмнө өгсөн амлалтандаа үргэлж хүрдэг байх нь алсдаа хэчнээн их үнэ цэн бүтээдгийг маш сайн мэднэ. “Шударга, үнэнч байх нь заримдаа өртөгтэй ч энэ бол компани он удаан оршин тогтнох суурь юм” тэр онцлов. “Сайн интернэшнл” компанийн энэ соёл менежментийн хэлбэрээ олж, компанийг өсөлтөд хүргэхэд ХААН Банктай холбогдсон олон жилийн харилцаа нь эерэгээр нөлөөлжээ. ХААН Банк сүүлийн 15 жилийн турш жижиг, дунд бизнесүүдэд зээл олгохдоо зөвхөн санхүүжилтээр биш, санхүүгийн зөвлөх үйлчилгээ, сургалтаар тухайн бизнесийг дэмжих бодлого барьж иржээ.
Үүнээс сүүлийн дөрвөн жилд менежментийн зөвлөх үйлчилгээнд онцгой ач холбогдол өгч, “Жижиг, дунд бизнесийг дэмжих төв”-өөрөө дамжуулан бизнесүүдэд байнга тулгамддаг асуудлууд дээр зөвлөгөө, заавар өгдөг болжээ. Ингэхдээ гадна, дотны 30 орчим зөвлөхтэй хамтарч стратеги, менежмент, маркетинг, санхүү, хүний нөөц, процесс гэсэн зургаан чиглэлд зөвлөх үйлчилгээ хүргэж байна. “Монголын номер нэг банкны хувьд бага хүүтэй зээл өгчихөөд хараад сууна гэдэг хангалтгүй. Тиймээс зээлээ дагасан зөвлөгөө, сургалт байх ёстой гэж үзсэн” хэмээн ХААН Банкны Жижиг, дунд бизнесийг дэмжих төвийн менежер М.Билгүүн ярилаа. Энэхүү бодлогынхоо үр дүнг баталж, саяхан олон улсын банк санхүүгийн салбарын шилдгүүдийг тодруулдаг “Global Finance” сэтгүүлээс “ЖДБ-ийг дэмжигч Монгол Улсын шилдэг банк”-аар шалгарчээ.
Зөвлөх үйлчилгээний кластер
ХААН Банк нь захирлууд болон менежерүүдэд зориулсан, компанид зориулсан гэх мэтээр зөвлөх үйлчилгээний багцуудыг боловсруулж, цуврал хичээл хэлбэрээр компаниудыг хөгжүүлж байна. Жишээ нь, тухайн компанийн стратеги, маркетинг, хүний нөөц, санхүү, процесс гэсэн таван функцын асуудалтай байгаа хэсгийг сонгоод Оношлох-Төлөвлөх-Гүйцэтгэх-Хянах гэсэн дарааллаар менежментийн зөвлөгөө өгдөг 20 цуврал хичээл бүхий модулийг олон улсын “Содура” хэмээх зөвлөх компанитай хамтран боловсруулжээ. Мөн Монголын менежментийн зөвлөхүүдийн институт (ММЗИ) хэмээх харьцангуй залуу байгууллагын гишүүн экспертүүдтэй хамтын ажиллагаа эхлүүлсэн нь бизнесийн орчинд маш чухал хоршил үүсгэв.
ММЗИ нь 2011 онд байгуулагдсан төрийн бус байгууллага. Тавин улсад гишүүнчлэлтэй Олон улсын менежментийн зөвлөхүүдийн институтүүдийн зөвлөл (ICMCI) хэмээх байгууллага нь зөвлөх үйлчилгээний салбартаа спортоор бол Олон улсын олимпын хороотой адил. ММЗИ 2020 онд энэ байгууллагад элсэж, эдүгээ олон улсад зөвлөх эрхтэй, СМС цолтой 11 монгол зөвлөхийг эгнээндээ нэгтгэжээ.
Монголын менежментийн зөвлөхүүдийн институт Монголын жижиг, дунд компаниудад зориулсан хамтын зөвлөх үйлчилгээний “5Х” хэмээх загварыг боловсруулан хоёр компани дээр хэрэгжүүлсний нэг нь “Сайн интернэшнл”-ийн төсөл болж, “Константинус” нэртэй олон улсын шагнал авч, тэргүүн байр эзэлсэн нь энэ юм. 5Х загвар нь байгууллага, аж ахуйн нэгжүүдийн менежментийн үйл ажиллагааг 5 дахин бага цагт, 5 дахин бага зардлаар сайжруулж, 5 дахин их үнэ цэнийг бий болгох зорилготой.
ХААН Банкны эртний харилцагч “Сайн интернэшнл” ХХК-д тус банкнаас зөвлөх үйлчилгээ авах санал ирүүлэхэд нь зөвшөөрснөөр үндсэн 8 зөвлөх, нийт 10 орчим хүний бүрэлдэхүүнтэй зөвлөх баг 2019 оноос уг төслийг эхлүүлсэн байна. Тэд стратеги, маркетинг, санхүү, хүний нөөц, процесс гэсэн чиглэлээр үйлчлүүлэгч компанийн багтай хамтран асуудлыг оношлох, оношлогоонд тулгуурлан төлөвлөх, гүйцэтгэх, хянах гэсэн үе шатаар ажиллажээ.
“Зөвлөхүүдтэй маш нягт хамтран ажиллаж, өгсөн зөвлөгөө мэдээллийг яв цав биелүүлж байсан нь уг төсөл шилдэг болох нэг том хүчин зүйл байсан” гэж ХААН Банкны Жижиг, дунд бизнесийг дэмжих төвийн менежер М.Билгүүн тайлбарлав. Харин “Сайн интернэшнл” компанийн Гүйцэтгэх захирал Б.Амгалантуяа “Бид ажлаа тарчихаад л орой нь сургалтандаа суудаг байсан” гэж хэллээ.
“Константинус” олон улсын шагналыг ICMCI байгууллагаас менежментийн зөвлөх үйлчилгээ, мэдээллийн технологийн чиглэлээр дэлхийд тэргүүлэгч төслүүдэд олгодог бөгөөд эдүгээ 10 жил болж байгаа шагнал аж.
2021 онд алтан медаль авсан Монголын менежментийн зөвлөхүүдийн институт, ХААН Банкны хамтарсан баг нь үйлчлүүлэгч “Сайн интернэшнл” ХХК-ийн ерөнхий гүйцэтгэлийг сайжруулаад зогсохгүй мөн байгууллагын хэмжээнд менежментийн шинэ хэв маягийг бий болгосон юм. Энэ нь зах зээлийн боломжийг бүрэн ашиглаж, өрсөлдөөнийг ялах чадвартай алсын хараат, ирээдүйд чиглэсэн компанийг гаргаж ирсэн гэж Константинус шагналын өргөмжлөлд дурджээ. Харин мөнгөн медалийг Канадын “ClearThink ™ Group” болон Ирландын “Xcentuate” төслүүд авчээ.
“Монголоос анх удаа тус шалгаруулалтад төсөл илгээгээд шууд алтан медаль авсандаа үнэхээр итгэж чадаагүй” хэмээн Монголын менежментийн зөвлөхүүдийн институтийн Гүйцэтгэх захирал, энэ төслийн ерөнхий чиглүүлэгч А.Алтантуяа баяртай мэдээгээ хуваалцахдаа ярилаа.
“Сайн интернэшнл” ХХК-д “Стратеги төлөвлөлтийн чадавхийг бий болгох нь: Шилдгийг “Сайн интернэшнл-д” нэртэй энэхүү хамтын зөвлөх үйлчилгээний төсөл хэрэгжүүлснээр дараах амжилтад хүрчээ:
- Богино хугацаанд орлого, ашгийг өсгөн зах зээлд эзлэх хувийг нэмэгдүүлсэн.
- Өдөр тутмын үйл ажиллагаанаас алс ирээдүйг харсан удирдлагын арга барил руу богино хугацаанд шилжиж чадсан.
- Стратегийн хэрэгжилтийг удирдлагын шат дамжлага бүрээр ажилтан бүрийн ажилтай холбох механизмыг бий болгосон.
- Өсөлтийн стратегийг хэрэгжүүлэхдээ байгууллагын соёлыг өөрчлөх, зах зээлийн хангагдаагүй хэрэгцээг хангах, хэрэглэгчдийн сэтгэл ханамжийг сайжруулах, үйлчилгээний чанарыг сайжруулах, бараа бүтээгдэхүүний эргэлтийг түргэсгэх, ажилтнуудын мэргэжлийн ур чадвар, ажилд хандах хандлагыг сайжруулах, анхан, дунд, дээд шатны удирдлагын удирдан манлайлах чадварыг хөгжүүлэх зэрэг олон сайжруулалтуудыг хоёр жилийн дотор хурдтай хийж шинэ бизнесүүдийг эхлүүлсэн.
- Гүйцэтгэлийг бүхэлд нь сайжруулаад зогсохгүй байгууллагын хэмжээнд менежментийн шинэ хэв маягийг бий болгосноор зах зээлийн боломжийг бүрэн ашиглаж, өрсөлдөөнд ялагдашгүй, ирээдүйд чиглэсэн компанийг бий болгосон.
“Цаашдаа бид Засгийн газрын холбогдох байгууллагуудтай хамтраад Монголын жижиг, дунд бизнест зориулсан зөвлөх үйлчилгээний дэд бүтцийг хөгжүүлэх зорилготой байгаа” гэж А.Алтантуяа ярив. ICMCI байгууллагаас 2019 онд хийсэн судалгаагаагаар Монголын зөвлөх үйлчилгээний зах зээлийг дор хаяж 2 сая ам.доллар гэж үзсэн. Гэхдээ үүнээс ч илүү тоо байх ёстой гэдэгт зөвлөхүүд итгэлтэй байна.
Г.Даваадорж. Business.mn
