“АЯЛАЛ ЖУУЧЛАЛ БА БҮРГЭДИЙН БАЯР” сэдэвт эрдэм шинжилгээний бага хурлыг зохион байгуулдаг боллоо
Монгол-Кувейтын байгаль хамгаалах төвд өнөөдөр /2022.03.12/ “Хаврын бүргэдийн баяр-2022” болж байна. Тус өдөрлөгт Баян-Өлгий аймаг, Төв аймгийн 11 бүргэдчин зорин оролцож байна.
Мөн арга хэмжээний нээлтэд УИХ-ын гишүүн, Баян-Өлгий аймгийн нутгийн зөвлөлийн дарга Т.Аубакир, БОАЖЯ-ны Төрийн нарийн бичгийн дарга Э.Баттулга, УИХ-ын гишүүн Г.Амартүвшин, Х.Ганхуяг, Ц.Анандбазар, Эрчим хүчний зохицуулах хорооны дарга А.Тлейхан оролцсон юм.
Түүнчлэн Герман, Турк, Кувейт, Франц, Орос, Польш, БНСУ, АНУ, Япон, Казакстан, Энэтхэг улсаас Монгол Улсад суугаа Элчин сайдууд, төлөөлөгчид хүрэлцэн ирсэн байна. “Хаврын бүргэдийн баяр”-ыг УИХ-ын гишүүн Т.Аубакир, Улаанбаатар хот дахь Баян-Өлгий аймгийн нутгийн зөвлөл болон Монголын бүргэдчидийн холбоо, Аялал жуулчлалын хөгжлийн төв, нийслэлийн Аялал жуулчлалын газар зохион байгуулж байна. Мөн БОАЖЯ, Соёлын яам дэмжин ажиллалаа.
Тус баярын үеэр гар эдлэлийн худалдаа, бүргэдийн ан, урлаг соёлын арга хэмжээ, уламжлалт спортын наадмууд болж буй. Түүнчлэн хамгийн сайхан үндэсний хувцас, эмээл, морь шалгаруулах зэрэг олон төрлийн арга хэмжээгээр үргэлжлэхээр төлөвлөжээ. Ингээд “Хаврын бүргэдийн баяр”-ын нээлтэд БОАЖЯ-ны Төрийн нарийн бичгийн дарга Э.Баттулгын хэлсэн үгийг хүргэж байна.
Тэрбээр “Монгол Улсад аялал жуулчлалыг хөгжүүлэхийн тулд бид юуны өмнө жилийн дөрвөн улиралд жуулчдыг хүлээн авдаг болох юм. Үүний тулд улирлын хамаарлыг бууруулах аялал жуулчлалын нэгдсэн цогц бодлогыг боловсруулж, зорилго, зорилтоо тавин үе шаттайгаар хэрэгжүүлэн ажиллаж байна.
БОАЖЯ Монгол Улсын өнцөг булан бүрт зохион байгуулагдаж байгаа 100 гаруй эвэнтүүдийг эрэмблэн, өвлийн спорт, үндэсний ёс заншил дээр тулгуурласан бусдаас ялгарах онцлогтой, олон жил зохион байгуулсан туршлагатай, гадаадын жуулчдын сонирхлыг татдаг, байгаль орчинд ээлтэй эвентийг онцлон дэмжиж ажиллаж байна. Тэдгээр эвентийн нэг нь энэхүү “Хаврын бүргэдийн баяр” билээ.
Бүргэдээр ан хийх уламжлал Төв Азийн нүүдэлчдийн дунд 6000 жилийн өмнө үүсэж, эдүгээ хүртэл хадгалагдаж ирсэн бөгөөд энэхүү уламжлалыг хамгийн сайн хадгалж үлдсэн орон бол манай орон юм. Баян-Өлгий аймагт анх “Бүргэдийн баяр”-ыг 1999 оноос Бугат суманд тэмдэглэж эхэлсэн бөгөөд цаашид дэлхий дахинд сурталчилж, жуулчдын урсгалыг улам бүр нэмэгдүүлэх зорилгоор хоёр дахь Бүргэдийн баярыг 2010 оноос эхэлж жил бүрийн гуравдугаар сард Улаанбаатар хотод “Хаврын Бүргэдийн баяр” нэртэйгээр зохион байгуулдаг болсон юм.
Энэхүү ”Хаврын Бүргэдийн баяр”-ын хөтөлбөрт жуулчдыг татахуйц олон сонирхолтой арга хэмжээ байдгийн зэрэгцээ баярын арга хэмжээг угтаж иргэдэд танин мэдэхүй, байгаль орчин, экологи, аялал жуулчлалын боловсролыг олгох “Аялал жуучлал ба бүргэдийн баяр” сэдэвт эрдэм шинжилгээний бага хурлыг зохион байгуулдаг болсоныг онцолмоор байна. Учир нь эрдэм шинжилгээний бага хурлаар шувуу судлаач эрдэмтдийн судалгаа, мэдээллийг сонсож, цармын бүргэдийг хамгаалах асуудлыг хэлэлцдэг юм. Энэ дашрамд шувуу судлаач эрдэмтдийн багтай хамтран, дэмжиж ажиллахаа илэрхийлье.
Бүргэдийн баярын гол зорилго нь казах үндэстэнүүдийн уламжлалт соёлын хэлбэр болох ан авдаа цармын бүргэдийг ашигладаг зан заншлыг сэргээж, хойч үедээ өвлүүлэн үлдээж, түүнийг аялал жуулчлалын бүтээгдэхүүн болгож дотоод гадаадын жуулчдад сурталчлахад чиглэгдсэн байдаг.
Улсын хэмжээгээр өнөөдрийн байдлаар 400 гаруй бүргэдчин байдгаас 80 хувь нь 30-70 насны хүмүүс байна. Мөн эмэгтэй бүргэдчдийн тоо ч нэмэгдэж байна. 2016 онд 19 настай охин Т.Айшолпаны тухай Холивудад АНУ-ын уран бүтээлчид баримтат кино хийж байсныг та бүхэн санаж байгаа биз ээ.
Манай бүргэдчид гол төлөв хүн бүр 1-7 бүргэд, зарим нь 50 хүртэл бүргэд тэжээдэг ч гэсэн мэдээлэл байна. Бүргэд ба бүргэдчин хоёрын харилцаа буюу эзнээ дуулгавартай сонсох бүргэд, түүний сүрлэг дэвэлт, ан барьж буй байдлыг үзэж сонирхох гадаад, дотоодын жуулчдын тоо жил бүр өсөн нэмэгдсээр байна.
2019 онд “Хаврын бүргэдийн баяр”-т 200 гаруй, Бугат сумын “Бүргэдийн баяр”-т 1000 гаруй гадаадын жуулчин ирж байсан бол 2020 онд цар тахлын хүнд үе байсан хэдий ч Баян-Өлгий аймагт 25000 дотоодын жуулчид ирсэн нь өмнөх онтой харьцуулахад 4.2 дахин өсжээ.
Ингээд Юнескогийн Хүн төрөлхтөний соёлын биет бус өвийн төлөөллийн жагсаалтанд бүртгэгдсэн шувуучлахуйн уламжлалт зан үйлийг бүрнээ харуулдаг “Хаврын бүргэдийн баяр”-ыг удирдан зохион байгуулж байгаа УИХ-ын гишүүн Т.Аубакир, Улаанбаатар хот дахь Баян-Өлгий аймгийн нутгийн зөвлөл болон Монголын Бүргэдчидийн холбоо, Аялал жуулчлалын хөгжлийн төв, нийслэлийн Аялал жуулчлалын газарт БОАЖЯ-ны зүгээс талархал илэрхийлж байна” гэсэн юм.
”Хаврын бүргэдийн баяр”-т ирсэн бүргэдчидийг танилцуулбал, Баян-Өлгий аймгийн Ногоон нуур сумаас Ш.Жекен Толбо сумаас Б.Өркен Алтай сумаас Б.Далайхан Улаанхус сумаас С.Башахан Алтанцөгц сумаас Р.Нургайв Толбо сумаас Б.Кенжебек Дэлүүн сумаас С.Тилеуберди Өлгий сумаас Ж.Хайрым Улаанхус сумаас Ы.Баглан Сагсай сумаас Р.Женисбек Төв аймгийн Эрдэнэсант сумаас Э.Батбилэг нар ирсэн байна.
