“Монголын унаган байгалийн хүлцэл, тогтворжилтыг хангах нь төсөл”-ийг 2019 оноос Бэлчээрийн менежментийн хөтөлбөр хэрэгжүүлж эхэлсэн байдаг.
Уг хөтөлбөрийг БОАЖЯ-наас НҮБХХ-тэй хамтран хэрэгжүүлсэн төсөлд говь, хангайн бүс нутгийг төлөөлсөн дөрвөн аймгийн 13 сумын 2396 малчин өрх хамрагджээ. Тэд 600 мянга га бэлчээрийг доройтлоос гаргахаар нэгдэж байгаа юм.
Архангай аймгийн Өлзийт сумын Байшир багийн мянгат малчин Н.Ганчимэг “Сумандаа бидний ашиглаж байгаа бэлчээрийг гадны хэн нэг хүн биш нутагтаа байгаа бид л эзэмшдэг. Тиймээс малчид бид л санаачилгаараа малын тоо толгойгоо даацад нь тохируулахгүй бол ирэх жилүүдэд хүрэлцээгүй болох биш бүр бэлчээргүй болох аюул тулгараад байна.
Манай сумын бэлчээрийн даац 10 дахин хэтэрсэн тухай сонссон. Бэлчээр байхгүй байхад би хэчнээн мянган малтай байгаад юу идүүлэх билээ. Үүнээс гадна өөрийгөө бодоход ч 1000 малын араас хөөцөлдөж авч байгаа ашгаа 500 малаас авчихна гэж бодохоор биед амар, бэлчээртээ, байгальдаа ч ээлтэй юм. Цаашид малчид бид ганц ганцаараа малаа олон тоогоор өсгөх биш зохион байгуулалтад орж хөдөлмөрөө хорших цаг болсон гэж бодож байна” гэж хэлж байна.
Малчин Н.Ганчимэг бэлчээрийн доройтлыг бууруулахын төлөө зөвхөн малаа цөөлөөд зогсохгүй бэлчээрээ зөв зохистой ашиглах алхам хийж эхэлсэн байна.
Тэрээр өөртэйгээ ижил 1000 малтай хоёр малчинтай хамтран “Марааны булаг” нэртэй бэлчээр ашиглагчдын бүлэг байгуулан сумын Засаг даргатайгаа бэлчээр ашиглах гэрээ байгуулжээ. Гэрээний зорилгодоо бэлчээрийг зохистой ашиглах, малынхаа тоо толгойг бэлчээртээ тохируулан жил бүр таван хувь бууруулах асуудлыг тусгажээ.
“Монголын унаган байгалийн хүлцэл, тогворжилтыг хангах нь” төсөл эдгээр малчдын бүлгийн хамтын зохион байгуулалтыг бэхжүүлэх, бэлчээрийн менежментийг сайжруулах, өрхийн орлогыг нэмэгдүүлэх, бүлгийн малын эрүүл мэнд, чанарыг сайжруулах, эрсдлийн менежментийг хэрэгжүүлэх, байгалийн нөөц, баялгийг ашиглах, хамгаалах зэрэг чиглэлүүдийг багтаасан төлөвлөгөөг боловсруулах, хэрэгжүүлэхэд нь дэмжлэг үзүүлэн хамтран ажиллаж байна.