Иргэний нийгмийн хөдөлгөөнийнхөн түүхийн олдворт Ноён ууланд олборлолт хийхийг эсэргүүцэн нэхэмжлэл гаргасан анхны шүүх хурал 2016 оны нэгдүгээр сард болсноос хойш 36 дахь хуралтайгаа золгосон нь Монголын шүүхийн түүхэнд рекорд тогтоосон. Энэ алдарт шүүх хурал өнгөрсөн тавдугаар сард болж Иргэний нийгмийн хөдөлгөөнийнхний талд гарсан юм. Түүх соёлын үнэт дурсгал бүхий энэ уулыг цаашид хамгаалж, хадгалж авч үлдэхийг Швейцарийн иргэн Анна Руэ Засгийн газарт фэйсбүүк хуудсаар дамжуулан уламжилжээ. Эрх баригчдад хандаж хэлсэн түүний үгийг бүрэн эхээр нь хүргэвэл.
“Намайг Анна Руэг гэдэг. Та бүхний мэдэж байгаагаар өнгөрсөн жил би 1234 км замыг дугуйгаар туулсан. “Ноён уулаа аваръя” гэсэн энэхүү шар хантаазыг өмсөж явсан. Би яагаад ингэсэн бэ гэвэл дэлхий нийтэд мессэж хүргэхийг зорьсон. Харин одоо би хувийн зүгээс Монголын Засгийн газарт хандаж үг хэлмээр байна.
Ноён Уулыг хамгаална уу. Түүнийг ашгийн төлөө бусдад бүү өгөөч. Та бүгд үүнийг хамгаалж чадна. Эсвэл үгүй болгож…
Монголын хүүхдүүдийн төлөө хадгалж үлдээгээч. Жинхэнэ баялаг бол алт биш харин ус юм. Байгаль модод бол жинхэнэ баялаг юм. Та өөрийгөө баян гэдгийг мэдэх үү? Банкинд байх мөнгө гэж үү? Үгүй. Таны зогсож буй газар чинь юм.
Эх дэлхий, үүнийг хамгаална уу. Ард түмнийхээ төлөө” гэжээ.
[fbvideo link=”https://www.facebook.com/tengermongolgazar/videos/970219209745598/?t=0″ width=”690″ height=”400″ onlyvideo=”1″]
Ноён уул нь хуучин цагийн Өргөө буюу өнөөгийн Улаанбаатараар дайран Хиагтаас Цагаан хэрмийн Чуулалт хаалга орох худалдааны их замын хаяанд байсан тул 18-р зууны сүүл 19-р зууны эхэн үед түүгээр явж өнгөрсөн, Хаант Оросын болоод Баруун Европын жуулчин, элчин нар энэ уулыг, ан аваар элбэг, үзэмжтэй сайхан, нутгийн хүмүүс нь үүнийг ихэд хайрлан хамгаалдаг хэмээн замын тэмдэглэлдээ бичсэн нь бий. Өнөөгөөс 200 илүү жилийн өмнө уг уулыг мөн л Ноён уул хэмээн хүндэтгэн нэрлэж дархлан хамгаалж байсан нь нутгийн монголчууд тэнд эртний хаад язгууртны булш оршуулга байсныг лавтай мэддэг, тэдгээрийг дээдсийнхээ дурсгал хэмээн үзэж хөндөн сандаахыг цээрлэж байсны гэрч болно.
Швейцарын хөгжлийн агентлэгээс хэрэгжүүлж байгаа сүржин нэртэй НОГОООН АЛт,МАЛ эмнэлэг гэдэг төслөөр хичнээн аймгийн ,ядахдаа ганц сумын ч болсон мал эрүүлжүүлсэн мэдээ огт алга. РЕД ГОК гэдэг жуулчлалын газрт семинар нэртэй юм хийж мөнгийг нь үрэн таран хийх, энэ тэнд Тэмээний, сарлагын гэх тэнэг наадам зохион байгуулахаас өөр юу хийж байгаа юм болоо. Тэр их мөнгөө малын халдаварт өвчнийг эмчилхэд зориулаачээ. Хөдөө аж яамныхан гэж юу хийдэг улс байна аа. Хамтарч төслийн мөнгийг л идэж ууж байгааг шалгаж залруулаачээ.
ene emegtei zeb zyitei egyylsen baina!bituu chylyyn tarhitai ene teriin deedsyydiig yay daa baij?hynii ygiig abahgyi nygeltengyydiig tenger cheerlyyleh bolno doo!!!tyynd l itgehees dee!!Gadnii hynii ene eh oronch ygiig dotoodiin tenegyyd hymidag yoson baidag!yyntei l sain temzeh ni chyhal baina!