Алс Дорнодод чингэлэгтэй хөлөг онгоц хүлээн авахад асуудал үүсчээ. Хөлөг онгоцнууд хэдэн долоо хоногийн турш ачаагаа буулгаж чадахгүйд хүрч, терминалууд ачаа боловсруулалтаа дийлэхгүй байна. Үүний шалтгаан нь Хятадаас Суэцээр дамжин Европ руу тээвэрлэлт хийх зардал нэмэгдсэн энэ үед нь Оросоор транзит хийх тогтмол үнэтэй байгаатай холбогдуулан Хятадаас урьд өмнө байгаагүй их хэмжээний чингэлэг орж ирснийг аж.
“Ъ”-ын мэдээлснээр өдгөө Владивосток, Находка, цааш нь Транссибээр дамжин тээвэрлэх нь өмнөд тэнгисийн маршрутаас 30–40% хямд болжээ. Зах зээлд оролцогчид ийм нөхцөл ойрын нэг жил хадгалагдана гэж үзэж байгаа юм.
Ложистик зах зээлийн оролцогчид ОХУ-ын Алс Дорнодын боомтуудад чингэлэгтэй ачаа буулгахад маш их асуудалтай болсон гэж ярьж байна. “Өнөөдөр Владивосток, Находкагийн бүх боомт дээд хэмжээгээрээ ачаалж, нөөц, боломж байвал бараг илүү гэж хэлж болохоор байна. Боомтуудад чингэлэг ингэж бөөгнөрсөн нь Хятадаас бараа эргэлт нэмэгдсэнтэй холбоотой” хэмээн VIG Trans-ийн үүсгэн байгуулагч Игорь Ребельский ярьж байна.
Топ-менежерийн хэлснээр тэнгисийн шугам том оврын чингэлгүүдийг хүлээн авахад бэлэн байхад зах зээл дээр жижиг хөлөг онгоцны компаниуд гарч ирж буй гэнэ. Гэвч боомтууд дүүрч, хөлөг онгоцны тоогоо багасгах, боомтод орж ирэх квотоо бууруулахаас өөр аргагүй болоод байна.
Гэхдээ ноён Ребельский боомтуудын чанартай ажлыг тэмдэглэж байна. “Хүн бүр ийм тодорхойгүй хугацаанд шилжүүлэн ачих ажлыг зохион байгуулж, оновчтой болгохыг хичээж байна. Боомтоос төмөр замаар ачаа тээвэрлэх ажлыг стандартын дагуу хийж байгаа бөгөөд тавцангийн том алдагдал гарахгүй байна. Гэхдээ Москвад ирэхэд галт тэрэгний түгжрэл аль хэдийн ажиглагдаж байгаа бөгөөд ойрын ирээдүйд Владивосток, Находка боомтод шууд нөлөөлөх хязгаарлалтууд энэ тал дээр гарах магадлалтай” хэмээжээ.
“Ъ”-ын зах зээл дээрх нэгэн ярилцагч хөлөг онгоцнуудыг ойрын 2-3 долоо хоногт боомтод орж чадахгүй болохыг мэдэгджээ. Ялангуяа жижиг боомтуудад байдал илүү хүнд байна.
Алс Дорнодын боомтуудаар дамжих импорт найман сарын дүнгээр 38%-иар өссөнийг FESCO-ийн стратеги, хөгжлийн захирал Максим Шишков мэдэгджээ. Хэдийгээр боомтуудын хүчин чадал бүрэн ачаалалтай байгаа хэдий ч компани үйлчлүүлэгчдийн өмнө хүлээсэн бүхий л үүргээ биелүүлж байгаа гэнэ. Тэнгисийн тээвэрлэгчдийн зарласан нэмэлт эзлэхүүний хувьд ноён Шишков харамсалтай нь объектив шалтгааны улмаас эдгээр хангаж чадахгүй байгааг тодруулсан юм. “Бид эдгээр хүчин зүйлийг харгалзан 2022 онд замын хөдөлгөөний хэмжээг төлөвлөхийг түншүүдээсээ хүсч байна” гэжээ.
“Ъ”-тэй ярилцсан зах зээл дээрх хоёр тоглогч Алс Дорнодын боомтууд урьд өмнө байгаагүйгээр алдартай болсон шалтгаан нь Суэцийн сувгаар дамжих тэнгисийн тээвэрлэлтийн үнэ маш их хэмжээгээр өссөн, мөн Хятадын хилийн дамжинд асуудал гарснаас болоод Азийн боомтуудаас Алс Дорнод, цааш нь Транссибийн чиглэл илүү эрэлттэй болсонтой холбоотой гэжээ.
“Ъ”-ын нэг эх сурвалж тэмдэглэхдээ, Хятадын тээвэрлэлт Алс Дорнодын боомтоор дамжин баруун руу хуурай замаар гарах нь Петербургээр дамжих далайн тээвэрлэлтээс 30% хямд болсон гэнэ. Чингэлгийн шугамууд тээвэрлэлтийн төлөвлөгөөгөө боомтуудад нэг жилээр танилцуулдаг бөгөөд энэ онд энэ төлөвлөгөө эрс нэмэгджээ.
Энэ нөхцөл байдал үүссэн хагас жилийн өмнө Алс Дорнодын боомтуудаар дамжуулах чингэлгийн тээвэрлэлт Суэцийнхээс бараг хоёр дахин хямд байсан бол өдгөө ялгаа нь 30-40% болсныг PortNews-ын Надежда Малышева онцолжээ.
Эх сурвалж: Коммерсант