Жил бүр уламжлал болон зохион байгуулагддаг “Монголын инновацын 7 хоног” арга хэмжээ энэ жил цар тахлын нөхцөл байдлын улмаас цахим хэлбэрээр зохион байгуулагдсан юм. Тухайн жилийнхээ инновацлаг бүтээгдэхүүн, үйлчилгээг хэрэглэгч, үйлчлүүлэгчдэд танилцуулдаг үзэсгэлэнгийн үйл ажиллагаа энэ удаад байгаль орчны эрүүл, аюулгүй байдал, эко системийг хамгаалах нэгдсэн агуулгын дор “Инновац ба тогтвортой хөгжлийн зорилгууд” сэдэвтэйгээр, олон улсын хэмжээнд зохион байгуулагдсан нь үйл ажиллагааны онцлох хэсэг байлаа. Нийт 121 байгууллага, хамт олны 200 гаруй инновацын бүтээгдэхүүн, үйлчилгээг танилцуулсан. Монгол улсаас гадна АНУ, ХБНГУ, БНХАУ, Испани, Швед, Их Британи, ОХУ, Сингапур, Турк, Индонез тэргүүтэй гаднын улсуудаас нийт 29 гарааны бизнес эрхлэгчид танилцуулга, бүтээлээ ирүүлсэн нь үйл ажиллагааны цар хүрээ жилээс жилд хэрхэн тэлж буйг илтгэнэ. Уг томоохон арга хэмжээнээс бид онцлох 10 бүтээгдэхүүн, үйлчилгээг түүвэрлэн танилцуулахаар бэлтгэлээ.
CLOUD PRINT
Энэ удаагийн арга хэмжээний “Олон улсын цахим үзэсгэлэнгийн шилдэг бүтээгдэхүүн”-ээр “Ниргэ Системс”-ийн хөгжүүлж буй “Cloud Print” хэвлэлийн систем шалгарсан юм. Ингэснээр тэд “Стартап Монгол” байгууллагын таван сая төгрөгийн үнэ бүхий “Хурдасгуур” хөтөлбөрт оролцох, “GIZ Mongolia”-ийн Бизнес хөгжлийн төвийн дөрвөн сая төгрөгийн зөвлөх үйлчилгээнд үнэгүй хамрагдах, гурван сая төгрөгийн тоног төхөөрөмж худалдаж авах эрхийн эзэн болсон билээ.
“Cloud Print” нь хэвлэх үйлчилгээний системийг сүүлийн үеийн технологиудыг ашиглан хялбараар шийдэж, хэрэглэгчдийн үнэт цагийг хэмнэснээрээ онцлог. Цагийн хязгааргүй, гуравхан үйлдлээр, хүссэн газраасаа, ямар нэгэн хүнтэй харилцах шаардлагагүйгээр хэвлэх үйлчилгээг авах боломжийг уг технологи олгох юм.
UGT (UMWELT-GERÄTE-TECHNIK)
Үзэсгэлэнгийн “Олон улсын шилдэг оролцогч”-оор ХБНГУ-ын “UGT” (UMWELT-GERÄTE-TECHNIK) хөрс, ус судлалын технологи хөгжүүлэгч баг шалгарчээ. Ингэснээр уг багийн хоёр гишүүн Монгол Улсад аялах эрхээр шагнуулж буй юм.
UGT нь тусгай технологийн тусламжтайгаар төрөл бүрийн хөрс, гүний ус, газрын гүнд мэргэжлийн хэмжилт, оношилгоо хийдэг тус багийнхан ус, чийг нэвтрүүлдэггүй, зөөвөрлөх боломжтой боловсронгуй төхөөрөмжүүдээрээ дамжуулан, судалгаа шинжилгээнд суурилсан мэргэжлийн төслүүдэд хамтран ажилладаг. БНХАУ, БНСУ гээд дэлхийн томоохон улс, хотуудад хэдийн хэрэглэгч түншүүдтэй болсон уг компани үйл ажиллагаагаараа дамжуулан байгаль орчноо хамгаалах, байгаль орчны онцлог болон түүнд тохирсон хүний үйл ажиллагааг зохистой хэмжээнд төлөвлөхөд туслах зорилготой юм.
АГРОЛЛИ
Үзэсгэлэнгийн “Шилдэг үйлчилгээ”-гээр шалгарсан “Агролли” апп нь орон нутгийн ногоочид, өрхийн үйлдвэрлэгчдийг дэмжих зорилготой гар утасны апп юм. Тус апп нь орон нутгийн өрхийн үйлдвэрлэгчдэд бүтээгдэхүүнээ зах зээлд танилцуулах, тариалантай холбоотой мэдээллүүдээ тогтмол авах болон хэрэгцээт санхүүгийн нөхцөл байдлаа дээшлүүлэхэд туслах аж. Ингэхдээ өрхийн кодоороо бүртгүүлж, талбайн түүхээ оруулж, тарьж буй болон зарсан ногоогоо хянахын сацуу тариалж буй ногоо, жимснийхээ талаарх мэдээллийг апп-аас авах боломжтой. Ногоо тариалах нарийвчилсан заавраас гадна өвчин, хортон шавжийн талаар мэдээлэл, зөвлөмжийг нэг дор багтааснаараа онцлог.
Тэд арга хэмжээний шилдгээр шалгарснаар “Cloud Print”-ийн адил “Стартап Монгол” байгууллагын таван сая төгрөгийн үнэ бүхий “Хурдасгуур” хөтөлбөрт оролцох, “GIZ Mongolia”-ийн Бизнес хөгжлийн төвийн дөрвөн сая төгрөгийн зөвлөх үйлчилгээнд үнэгүй хамрагдах, гурван сая төгрөгийн тоног төхөөрөмж худалдан авах эрхийн эзэн болсон юм.
CODY
Үзэсгэлэнгийн “Тусгай байр”-ын шагналтнаар “Cody” ХХК тодорсон юм. “Cody” нь бизнес эрхлэгчдэд худалдаа, үйлчилгээнийхээ цахим салбар буюу онлайн платформыг хамгийн бага зардлаар, хамгийн богино хугацаанд бүтээх боломжийг олгодгоороо онцлог. Бизнесийг технологиор хөгжүүлнэ хэмээх уриатай тус хамт олон одоогоор “Shoppy.mn”, “Говь хангай мебель” тавилгын сүлжээ их дэлгүүрийн www.homemall.mn, “Глобал Сайкл” компанийн www.24auto.mn гэх мэт хэдэн арван онлайн худалдааны платформын төслүүд дээр амжилттай ажиллажээ.
Тэдэнд “Залуу бизнес эрхлэгчдийн зөвлөлийн” зүгээс “Драгон” худалдааны төвд нэг жилийн турш үнэгүй ашиглах оффис болон менторингийн хөрөнгө оруулалтын эрхийн бичгийг компанийн 20 хувийг эзэмших, хамтран ажиллах нөхцөлтэйгөөр бэлэг болгосон юм.
АШУҮИС- ШҮЛСНЭЭС ХАЛДВАР ИЛРҮҮЛЭХ ТЕСТ
Шүлснээс SARS-CoV-2 вирус илрүүлэх нь хамар залгиурын арчидсанд шинжлэхээс илүү мэдрэг болохыг олон судалгаа баталсан бөгөөд АШУҮИС-ийн судалгааны багийнхан шүлсийг шууд боловсруулах, мультиплекс бх-ПГУ аргаар SARS-CoV-2 вирусийн өвөрмөц 2 бай дарааллыг олшруулж илрүүлэх, вирусийн хуулбарын тоон хэмжээг тогтоох аргачлалыг судалсан юм. Судалгааны баг 2021 оны гуравдугаар сарын 26-нд “SARS-CоV-2-ийг шүлснээс шууд илрүүлэх бодит хугацааны ПГУ-ын цомог”-ийг үндэсний үйлдвэрийн оношлуураар бүртгүүлэн, албан ёсоор гэрчилгээгээ авснаар тус бүтээгдэхүүн нь үндэсний хэмжээнд, хэрэглээнд нэвтрүүлэх бүрэн боломжтой болох нь баталгаажжээ. Цаг үеийн нөхцөл байдалтай уялдуулан хөгжүүлсэн, дотоодын анагаахын салбарт гарсан уг дэвшилтэт инновацын бүтээгдэхүүнийг онцлохгүй байх аргагүй.
E-MONGOLIA
Иргэд, бизнес эрхлэгчдийн авдаг төрийн үйлчилгээг хүртээмжтэй, түргэн шуурхай, чирэгдэлгүй, хүнд сурталгүй, ил тод хүргэхэд зайлшгүй хүргэх зорилготой “E-Mongolia” төсөл нь өнгөрсөн нэг жилийн хамгийн онцлох бүтээгдэхүүн, үйлчилгээний нэг гарцаагүй мөн байсан юм. Зөвхөн нийслэл хотын хувьд гэхэд 12 байгууллагын 113 төрлийн үйлчилгээг цахимаар авах боломжийг олгосон тус платформоор дамжуулан бид өдгөө цаг зав, мөнгө санхүүгээ хэмнэх төлөвлөх боломжтой болсон билээ.
ХААИС – ЛАКТОС ПРОБИОТИК
ХААИС-ийн эрдэмтэн судлаачид, судалгааны багийнхны боловсруулсан Лактос пробиотик нь нэг гр тутамдаа 200 сая сүүн хүчлийн бактери болон 50 хувийн уураг агуулдаг бөгөөд үйлдвэрлэлдээ импортын түүхий эд ашиглаагүй, уламжлалт арга техникийг ашиглахыг чухалчилсан гэдгээрээ онцлог. Өнөө үед пробиотикийн зах зээл маш хурдтай тэлж буй бөгөөд хүний биед тустай, бизнесийн өндөр ашигтай, эрүүл мэндийн олон асуудлыг шийдсэн, дотоодын үйлдвэрлэл бүхий энэ төрлийн бүтээгдэхүүн нь үзэсгэлэнгийн гол агуулга болох тогтвортой хөгжлийн зорилгуудад чухал хувь нэмэр оруулж чадна хэмээн үзэсгэлэнгийн шүүгчид дүгнэжээ.
МЭХ – DELTAMON БЭЛДМЭЛ
Мал эмнэлгийн хүрээлэнгийн 11 жилийн хөдөлмөр шингэсэн Дэльтамон хэмээх уг бэлдмэл нь мал, амьтны арьс, ширийг төрөл бүрийн бэлчээрийн болон бусад хээрийн хачиг, шавжаас хамгаалах үйлчилгээтэй. Монгол Улсын оюуны өмчид бүртгэгдэж, патентаа авсан уг бүтээгдэхүүн нь импортын бүтээгдэхүүнээс илүү хямд үнэтэй, бүрэн баталгаажсан үр дүнтэй, хэрэглэхэд хялбар, байгаль орчинд сөрөг нөлөөгүй, малын биед үлдэгдэл бодис бага хуримтлагддаг гэдгээрээ тун ч онцлог. Малаас гаргаж авах төрөл бүрийн түүхий эд, түүнд түшиглэсэн бүтээгдэхүүнээрээ гадаад зах зээлд өрсөлдөх бүрэн нөөцтэй манай улсын хувьд малын арьс ширэнд үүсдэг амьд үеийн элдэв өвчнөөс сэргийлэх, малын тарга тэвээргийг нэмэгдүүлэхэд эергээр нөлөөлөх энэ мэт инновацын бүтээгдэхүүнийг боловсруулах нь тун чухал ажил юм.
PLASTIC CENTER
Энэ жилийн инновацын цахим үзэсгэлэн нь Тогтвортой хөгжлийн зорилгын хүрээнд зохион байгуулагдсан тул арга хэмжээнд бүтээгдэхүүн, үйлчилгээгээ танилцуулан оролцсон бүхий л компаниуд байгаль орчинд ээлтэй, хог хаягдалгүй үйл ажиллагааг сурталчилж байв. Ялангуяа гаднын улсаас оролцсон компаниудын талаас илүү хувь нь хог хаягдал, сэргээгдэх эрчим хүч, байгаль орчны чиглэлийн бүтээгдэхүүн танилцуулсан юм. Дотоодын оролцогчид ч мөн энэ чиглэлд ихээхэн анхаарлаа хандуулсны нэгэн төлөөлөл нь “Пластик Центр” компани байлаа. Тэд хаягдал гялгар уутыг дахин боловсруулж, 100 хувь битүүмжилсэн сав, септик танк, траншейны таг үйлдвэрлэн, хог хаягдлыг багасгах, дахин хэрэглээнд оруулах чиглэлд ажиллаж байна.
ЧОЙЖИН ЛАМЫН СҮМ
Чойжин ламын сүм музей нь Монголын урлагийн зөвлөлтэй хамтран “Өв эрдэнэ” тэтгэлэгт хөтөлбөрийн хүрээнд М-Си-Эс группийн санхүүжилтээр музейн танхимын хаяг тайлбарыг үзэгчдэд сонирхолтой хэлбэрээр хүргэх зорилгоор “CHOIJIN” ухаалаг аппликейшн төслийг хэрэгжүүлсэн юм. Уг апп-аар дамжуулан үзэгч үйлчлүүлэгчид “Чойжин ламын сүм” музейд хадгалагдаж байгаа Монголын хосгүй үнэт болон үнэт үзмэр, дурсгалт барилга, уран баримал зэргийн тайлбарыг AR (Auqmented Reality) технологиор аудио, видео 2D, 3D хосолсон интерактив тайлбартайгаар сонирхон үзэх боломжтой болжээ. Уламжлалт хэв маяг, түүх дурсгалын өвийг орчин үеийн технологитой хослуулан олон нийтэд хүртээмжтэй хүргэж буй уг ажил нь инновацын үлгэр жишээ жишгийн нэг юм.
НИЙСЛЭЛИЙН ШИНЖЛЭХ УХААН, ҮЙЛДВЭРЛЭЛ, ИННОВАЦЫН ГАЗАР