Улсын Их Хурлын 2019 оны ээлжит бус чуулганы өчигдрийн (2019.07.18) нэгдсэн хуралдаанаар хоёр асуудал хэлэлцэн шийдвэрлэв.
Эхлээд “Монгол Улсын Үндсэн хуульд оруулах нэмэлт, өөрчлөлтийн төслийг хэлэлцүүлэгт бэлтгэх хугацаа тогтоох тухай” Улсын Их Хурлын тогтоолын төслийг хэлэлцэж, Төрийн байгуулалтын байнгын хорооны санал, дүгнэлтийг Улсын Их Хурлын гишүүн С.Бямбацогт танилцууллаа.
Улсын Их Хурлын гишүүн Д.Лүндээжанцан нарын 62 гишүүний өргөн мэдүүлсэн Монгол Улсын Үндсэн хуульд оруулах нэмэлт, өөрчлөлтийн төсөлтэй холбогдуулан Монгол Улсын Ерөнхийлөгчөөс 2019 оны 07 сарын 16-ны өдөр Монгол Улсын Үндсэн хуульд оруулах нэмэлт, өөрчлөлтийн төсөл, саналыг Улсын Их Хуралд өргөн мэдүүлсэн. Монгол Улсын Үндсэн хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах журмын тухай энэхүү хуулийн 11 дүгээр зүйлийн 11.3.4-т “чуулганаар урьдчилан тогтсон зөвхөн нэг төсөл хэлэлцэнэ. Өөр өөр үзэл баримтлалтай хоёр буюу хэд хэдэн төслийг саналын түвшинд харгалзан үзэж болох ба харин бие даасан байдлаар зэрэгцүүлэн хэлэлцэхийг хориглоно” гэж заасан. Түүнчлэн 5 дугаар зүйлийн 5.3.1-т “Үндсэн хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулахаар төсөл санаачлах үеэс эцэслэн батлах хүртэл бүхий л үйл ажиллагаанд иргэд, улс төрийн нам, олон нийтийн бусад байгууллагын оролцоог хангах”, 5.4.7-д “төслийн хэлэлцүүлгийн үе шат хоорондын хугацааг иргэд, тэдгээрийн хамт олон, байгууллагад санал бодлоо илэрхийлэх боломж олгохуйцаар тогтоох” гэж тус тус заасныг үндэслэн Улсын Их Хурлын гишүүн Д.Лүндээжанцан нарын 62 гишүүний өргөн мэдүүлсэн Монгол Улсын Үндсэн хуульд оруулах нэмэлт, өөрчлөлтийн төсөлтэй холбогдуулан Монгол Улсын Ерөнхийлөгчөөс 2019 оны 07 сарын 16-ны өдөр Монгол Улсын Үндсэн хуульд оруулах нэмэлт, өөрчлөлтийн төсөл, саналыг судлах, саналын түвшинд харгалзан үзэх, хэлэлцүүлэх, зөвшилцөх шаардлагатай тул Улсын Их Хурлаар хэлэлцэж буй Монгол Улсын Үндсэн хуульд оруулах нэмэлт, өөрчлөлтийн төслийг хэлэлцүүлэгт бэлтгэх ажлын хугацааг 2019 оны 08 дугаар сарын 09-ний өдрийг дуустал тогтоохоор Улсын Их Хурлын тогтоолын төслийг боловсруулсан байна. Төрийн байгуулалтын байнгын хороо уг асуудлыг хэлэлцээд, гишүүдийн олонх нь чуулганы нэгдсэн хуралдаанд танилцуулан, батлуулах нь зүйтэй хэмээн үзжээ.
Байнгын хорооны санал, дүгнэлттэй холбогдуулан Улсын Их Хурлын гишүүн Д.Эрдэнэбат, Б.Бат-Эрдэнэ, Б.Пүрэвдорж нар асуулт асууж, Төрийн байгуулалтын байнгын хорооны даргаас хариулт авсан юм. Ингээд санал хураалт явуулахад хуралдаанд оролцсон 49 гишүүний 42 нь буюу 85.7 хувь нь “Монгол Улсын Үндсэн хуульд оруулах нэмэлт, өөрчлөлтийн төслийг хэлэлцүүлэгт бэлтгэх хугацаа тогтоох тухай” Улсын Их Хурлын тогтоолын төслийг баталлаа. Иймд Улсын Их Хурлын дарга Г.Занданшатар дээрх тогтоолыг уншиж, эцсийн найруулгыг сонсгов.
Дараа нь “Ажлын хэсэг байгуулах тухай” Улсын Их Хурлын тогтоолын төслийг хэлэлцлээ. Төрийн байгуулалтын байнгын хорооны санал, дүгнэлтийг Улсын Их Хурлын гишүүн С.Бямбацогт танилцуулав. Монгол Улсын Ерөнхийлөгчөөс 2019 оны 07 сарын 16-ны өдөр Монгол Улсын Үндсэн хуульд оруулах нэмэлт, өөрчлөлтийн төсөл, саналыг Улсын Их Хуралд өргөн мэдүүлсэн. Төрийн байгуулалтын байнгын хороо 2019 оны 07 дугаар сарын 18-ны өдрийн хуралдаанаараа Монгол Улсын Ерөнхийлөгчөөс өргөн мэдүүлсэн Монгол Улсын Үндсэн хуульд оруулах нэмэлт, өөрчлөлтийн төсөл, саналыг Улсын Их Хурлаар хэлэлцэж буй Улсын Их Хурлын гишүүн Д.Лүндээжанцан нарын 62 гишүүний өргөн мэдүүлсэн Монгол Улсын Үндсэн хуульд оруулах нэмэлт, өөрчлөлтийн төсөлтэй уялдуулах, асуудлыг зөвшилцөх үүрэг бүхий Ажлын хэсгийг чуулганы нэгдсэн хуралдаанд танилцуулж батлуулах нь зүйтэй хэмээн шийдвэрлэсэн байна. Ажлын хэсгийн даргаар Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Х.Баттулга (зөвшилцсөнөөр), орлогч даргаар Монгол Улсын Ерөнхий сайд У.Хүрэлсүх (зөвшилцсөнөөр), нарийн бичгийн даргаар Улсын Их Хурлын гишүүн, Төрийн байгуулалтын байнгын хорооны дарга С.Бямбацогт нар ажиллахаар төсөлд тусгасан байна. Ажлын хэсгийн бүрэлдэхүүнд Улсын Их Хурлын гишүүн, Улсын Их Хурал дахь МАН-ын бүлгийн дарга Д.Тогтохсүрэн, Улсын Их Хурлын гишүүн, Улсын Их Хурал дахь АН-ын зөвлөлийн дарга Д.Эрдэнэбат, Улсын Их Хурлын гишүүн, Монгол Улсын шадар сайд Ө.Энхтүвшин, Улсын Их Хурлын гишүүн, Хууль зүй, дотоод хэргийн сайд Ц.Нямдорж, Улсын Их Хурлын гишүүн С.Эрдэнэ, Улсын Их Хурлын гишүүн Л.Болд нар ажиллах юм байна.
Төрийн байгуулалтын байнгын хорооны санал, дүгнэлттэй холбогдуулан Улсын Их Хурлын гишүүн Б.Бат-Эрдэнэ, Ж.Батзандан, Д.Эрдэнэбат, М.Билэгт нар асуулт асууж, Байнгын хорооны дарга С.Бямбацогтоос хариулт авлаа. Улсын Их Хурлаар хэлэлцэж буй Улсын Их Хурлын гишүүн Д.Лүндээжанцан нарын 62 гишүүний өргөн мэдүүлсэн Монгол Улсын Үндсэн хуульд оруулах нэмэлт, өөрчлөлтийн төслийг хэлэлцэхдээ парламентад суудалтай улс төрийн намуудын төлөөллийн байр суурийг бүрэн нэгтгэж, зөвшилцөн ажиллаж байгааг С.Бямбацогт дарга хариуллаа. Түүнчлэн улс төрийн намуудын саналыг төсөл боловсруулах үе шат бүрд авч ирсэн бөгөөд өнөөдрийн байдлаар ч төсөлтэй холбоотой саналуудаа илэрхийлэх боломж нээлттэй гэдгийг хэлж байв. Монгол Улсын Ерөнхийлөгчөөс өргөн мэдүүлсэн төсөл, саналд ч улс төрийн намуудын саналыг тусгасан байгаа гэдгийг танилцуулсан. Өнөөдрийн хэлэлцэж буй төслийн үр дүнд 1992 онд баталсан Монгол Улсын Үндсэн хуулийн зүйл, заалт хоорондын авцалдаа холбоо муудаад, байснаасаа дордох вий гэдэг болгоомжлол бий гэдгээ Д.Эрдэнэбат гишүүн илэрхийллээ. Монгол Улсын Үндсэн хуулийн нэмэлт, өөрчлөлтийг улс төрөөс ангид, ард түмний нийтлэг эрх ашигт тулгуурлан хэлэлцэх нь зүйтэй гэв. Иймд 2019 оны 08 дугаар сарын 09-ний өдрийн дотор багтаагаад Улсын Их Хурал дахь АН-ын зөвлөлөөс Улсын Их Хурлын гишүүн Д.Лүндээжанцан нарын 62 гишүүний өргөн мэдүүлсэн Монгол Улсын Үндсэн хуульд оруулах нэмэлт, өөрчлөлтийн төсөл, Монгол Улсын Ерөнхийлөгчөөс өргөн мэдүүлсэн Монгол Улсын Үндсэн хуульд оруулах нэмэлт, өөрчлөлтийн төсөл, саналтай холбогдуулан саналаа хүргүүлнэ гэдгийг тэрбээр хэлсэн.
Ийнхүү гишүүд асуулт асууж, байр сууриа илэрхийлсний дараа Байнгын хорооны саналын дагуу “Ажлын хэсэг байгуулах тухай” Улсын Их Хурлын тогтоолын төслийг батлах санал хураалт явууллаа. Хуралдаанд оролцсон гишүүдийн 79.2 хувь нь дэмжсэн тул дээрх Улсын Их Хурлын тогтоолын төсөл батлагдав. Энэ өдрийн хуралдааны төгсгөлд Улсын Их Хурлын дарга Г.Занданшатар “Ажлын хэсэг байгуулах тухай” Улсын Их Хурлын тогтоолын эцсийн найруулгыг танилцууллаа гэж Улсын Их Хурлын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтсээс мэдээлэв.
