Авлигатай тэмцэх газраас мөрдөн шалгах ажиллагаа явуулж буй Монгол, Оросын хувь нийлүүлсэн “Улаанбаатар төмөр зам” нийгэмлэгийн Дотоод аудит, хяналт шалгалтын албаны орлогч дарга Ж.Пунцагт холбогдох эрүүгийн хэргийн талаар тус газрын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах ажилтан, комиссар Н.Тэмүүлэнгээс тодруулав.
-Ж.Пунцагийг ямар хэрэгт холбогдуулан шалгаж байгаа вэ?
-Авлигатай тэмцэх газрын Мөрдөн шалгах хэлтсээс мөрдөн шалгах ажиллагаа явуулж 2022 оны 1 дүгээр сарын 19-ний өдөр хойшлуулшгүй ажиллагааны хүрээнд Ж.Пунцагийг баривчилсан. Энэ хугацаанд Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуульд заасан үндэслэл, журмын дагуу тодорхой ажиллагаануудыг явуулснаар Ж.Пунцагт холбогдох үйлдэлд эрүүгийн хэрэг үүсгэж, яллагдагчаар татах саналтай прокурорт шилжүүлсэн. Прокурор саналыг шийдвэрлэсэн тул одоогоор Ж.Пунцагт эрүүгийн хэрэг үүсгэж, түүнийг яллагдагчаар татан шалгаж байгаа.
-Баривчилсан боловч сулласан тухай цахим орчинд гараад байна. Энэ талаар мэдээлэл өгөөч?
-Хэргийн холбогдогч буюу сэжигтнийг 48 цагийн хугацаагаар баривчлах үндэслэл тогтоогдсон тул түүнийг баривчлан мөрдөн шалгах хойшлуулшгүй ажиллагааг явуулж, эрүүгийн хэрэг үүсгэн яллагдагчаар татсан. Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуульд зааснаар цагдан хорих таслан сэргийлэх арга хэмжээ авах 4 үндэслэл байдаг ба эдгээр үндэслэл тогтоогдоогүй тохиолдолд өөр төрлийн таслан сэргийлэх арга хэмжээ авах эрх зүйн зохицуулалттай. 2002 оноос хэрэгжиж байсан Эрүүгийн байцаан шийтгэх хуулийн цагдан хорих үндэслэлд гэмт хэргийн нийгмийн хор аюулын шинж чанарыг хамруулж үздэг байсан. 2017 оноос хэрэгжиж буй шинэ Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуульд дээрх үндэслэл хуульчлагдаагүй. Тодорхой төрлийн буюу авлига, албан тушаалын гэмт хэрэгт нийгмийн хор аюулын шинж чанараас хамаарч цагдан хорих үндэслэл болгох эрх зүйн зохицуулалт практикт хэрэгтэй байгаа нь үнэн. Хуулийн ийм зохицуулалт дэлхийн улс орнуудад хэрэгждэг туршлага байдаг.
Гэхдээ баривчлаад, цаашид цагдан хориогүй эсхүл цагдан хорих таслан сэргийлэх арга хэмжээ авч байгаад өөр төрлийн таслан сэргийлэх арга хэмжээ авсан нь хэрэг бүртгэлт, мөрдөн байцаалтын ажиллагаа дууссан гэсэн үг биш. Уг албан тушаалтан нь Эрүүгийн хэрэгт заасан тодорхой төрлийн гэмт хэрэгт буруутгагдан, яллагдагчаар татагдан шалгагдаж байгаа. Тэгэхээр үүнийг ялгамжтай ойлгох хэрэгтэй. Өөрөөр хэлбэл, сэжигтнийг баривчлах нь хойшлуулшгүй ажиллагаа, цагдан хорих нь таслан сэргийлэх арга хэмжээ юм. Энэ нь шүүхээс оногдуулж буй эрүүгийн хариуцлагын хэлбэр биш. Гэм буруутайд тооцох, эрүүгийн хариуцлага тооцох асуудал нь шүүхийн эрх мэдэл, бүрэн эрхийн асуудал. АТГ-ын нэг чиг үүрэг болох мөрдөн шалгах чиг үүргийн хүрээнд хуульд заасан тодорхой төрлийн мөрдөн шалгах ажиллагааг явуулж гэмт хэргийн шинж тогтоогдож нотлогдсон тохиолдолд шүүхэд шилжүүлэх саналтайгаар хэргийг Прокурорын байгууллагад хүргүүлдэг.
-Тэгэхээр Ж.Пунцаг одоо яллагдагч гэсэн үг үү?
-Тийм ээ. Ял сонсгож, яллагдагчаар татагдсан байгаа. Мөрдөн шалгах ажиллагаа үргэлжилж байгаа тул хэргийн талаар үүнээс илүү дэлгэрэнгүй мэдээлэл өгөх боломжгүй байна.